نوشته ها در دسته بندی: اخبار

هزاران سال قبل که سوخت های فسیلی به عنوان نیروی محرکه پیشرفت به کار گرفته شدند کسی فکر نمی کرد زمانی برسد که برای کنار گذاشتن آن برنامه ریزی صورت گیرد؛ در واقع برداشت و مصرف بیش از حد سوخت های فسیلی و اثرات فاجعه بار آن بشریت را مجبور کرد در مورد استفاده از آنها به عنوان منبع انرژی، تجدیدنظر کند.
هر چند کشف سوخت ‌های فسیلی برای تولید انرژی باعث انقلاب در تاریخ بشریت شد اما با گذشت زمان و با شناسایی معایب پرشمار این سوخت ها همچون آزاد شدن گازهای گلخانه‌ ای، باران ‌های اسیدی و به هم خوردن تعادل زیست محیطی، ضرورت استفاده از سوخت جایگزین پررنگ شد که در این میان، انرژی حاصل از باد، خورشید، امواج، جزر و مد و زمین گرمایی مطرح شد.
بر این اساس 195 کشور دنیا در سال 2015 با گردهم آمدن در پاریس معاهده آب و هوایی را امضا کردند تا با اجرای آن انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش دهند؛ یکی از راه های تحقق این هدف کاستن از مصرف سوخت های فسیلی و رفتن به سمت انرژی های تجدیدپذیر است؛ زمین گرمایی یکی از منابع این نوع انرژی است که کشورمان هم ظرفیت بالایی در این زمینه دارد.
انرژی زمین‌ گرمایی به انرژی حرارتی که در پوسته جامد زمین وجود دارد، گفته می ‌شود. این انرژی بر خلاف سایر انرژی های تجدیدپذیر محدود به فصل، زمان و شرایط خاصی نبوده و بدون وقفه قابل بهره ‌برداری است.
در ایران از سال 1354 مطالعات گسترده ‌ای برای شناسایی پتانسیل ‌های منبع انرژی زمین گرمایی در نواحی شمال و شمال غرب ایران در محدوده ‌ای به وسعت 260 هزار کیلومتر مربع انجام شده است و به گفته دکتر مهدی زارع استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، مناطق دارای پتانسیل­ در 18 ناحیه یافت شده و مورد مطالعه اولیه قرار گرفته است.
زارع روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا اظهار داشت:از میان این 18 پهنه، 7 محدوده از جمله دماوند، سهند، سبلان، خوی، تفتان و بزمان به سامانه ‌های آتشفشانی مربوط هستند که توان ایجاد انرژی زمین گرمایی را دارند، استفاده از این پتانسیل ‌ها با سرمایه ‌گذاری ویژه می ‌تواند به بهره ‌مندی نسل‌ های بعدی از یک منبع انرژی مطمئن و پاک در کشور منجر شود.
عضو وابسته گروه علوم پایه فرهنگستان علوم ادامه داد: در ایران سرمایه ‌گذاری اولیه در زمینه انرژی زمین ‌گرمایی در محدوده آتشفشان های دماوند انجام شده است، لایه هایی با حرارت بالای ماگما به ترتیب در پوسته ای در عمق های 3 تا 4.5 کیلومتر و 6 تا 8 کیلومتر در مخروط دماوند وجود دارد که برآوردهای اولیه حرارت آن را حدود 700 تا 1000 درجه سانتیگراد عنوان می کند.
به گفته زارع، گاه و بیگاه اخباری از فعالیت های آتشفشان دماوند و زلزله هایی که در پیرامونش رخ داده اند شنیده می شود اما نکته ای که کمتر مورد توجه قرار گرفته یا اصلا به آن پرداخته نشده، اهمیت دماوند به عنوان منبع انرژی برای پیرامون آن است.
زارع افزود: آتشفشان های ایران که عبارتند از دماوند (در ناحیه البرز)، سبلان، سهند (در آذربایجان)، تفتان و بزمان (در سیستان و بلوچستان)، عمدتا از نوع چینه ای (استراتوولکان) هستند. این آتشفشان ها با تظاهراتی از نوع آب گرم و خروج گازهای فومرولی (دودخانی) و چشمه های سولفوری و همچنین وجود چشمه های تراورتنی از نوع آتشفشان فعال (بدون تظاهرات انفجاری در حال حاضر) هستند.
وی درباره آتشفشان دماوند گفت: آخرین انفجار مهم در دماوند به حدود 7300 سال قبل و رویداد ماقبل آن به حدود 25 هزار سال قبل مرتبط است. دماوند دو مخروط بزرگ دارد، یکی مخروط قدیمی تر که حدود 1 میلیون و 780 هزار سال قدمت دارد و دیگری مخروط های جوانتر که سنشان به 600 و 200 هزار سال قبل می رسد.
به گفته وی، البته به نظر می رسد که در سال های اخیر جابه جایی مواد مذاب در اتاق ماگمایی رخ داده باشد.
استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله افزود: این آتشفشان در پهنه البرز مرکزی به‌ صورت مخروط آتشفشانی مرکب (متشکل از بیش از 400 کیلومتر مکعب گدازه آتشفشانی) شواهدی از خروج بخار و گازهای آتشفشانی را نشان می دهد، چشمه‌ های آبگرم مانند لاریجان، اسک و بایجان با دمای 28 تا 60 درجه سانتیگراد از آثار فعالیت آتشفشانی جوان در این منطقه است.
عضو وابسته گروه علوم پایه فرهنگستان علوم ادامه داد: توپوگرافی منطقه تحت تاثیر شکل مخروطی دماوند قرار دارد و از اطراف به سمت مرکز آتشفشان به ارتفاع نقاط افزوده می ‌شود، بر این اساس پست­ ترین نقطه آن در قسمت ‌های شمالی دره هراز حدود 1300 متر ارتفاع است.
زارع با تاکید بر پتانسیل دماوند برای تولید انرژی زمین گرمایی گفت: با توجه به اهمیت حفظ محیط زیست و برخورداری از هوای سالم، می توان با برنامه ریزی روی دماوند به انرژی پاک زمین گرمایی دست یافت.
وی افزود: اولین نیروگاه زمین ‌گرمایی با آزمایش اولین ژنراتور زمین گرمایی در ایتالیا و روشن کردن یک لامپ در 1904 شروع به کار کرد، در سال 1911 اولین استفاده تجربی از انرژی زمین ‌گرمایی در دنیا در همین محل آغاز شد.
وی ادامه داد: در دهه 20 میلادی، ژنراتورهای آزمایشی در ژاپن و شمال کالیفرنیا (در منطقه آب ­فشان‌ های ژیزرس Geysers) ساخته شد. اکنون در سال 2018 در 20 کشور دنیا از انرژی زمین ­‌گرمایی الکتریسیته حدود 15 گیگاوات برق (حدود 1 درصد مصرف کنونی در دنیا) تولید می ‌شود (ظرفیت تولید در آینده بین 3 تا 180 برابر تولید کنونی برآورد شده است).
زارع اظهار داشت: طی سال ‌های اخیر در اروپای مرکزی و غربی، سرمایه‌ گذاری وسیعی برای مطالعه و بهره ‌برداری از انرژی ‌های نو به ‌ویژه انرژی زمین ‌گرمایی آغاز شده است. به ‌عنوان مثال، نیروگاه زمین‌ گرمایی شولتز سو فوره (Soultz-sous-Forêts) در شمال استان آلزاس فرانسه (نزدیک مرز آلمان)، پس از یک سرمایه‌گذاری 23 ساله در ژوئیه 2010 به بهره ‌برداری رسید و از پاییز 2010 (1389) با تولید 5.1 مگاوات برق برای استفاده در شهر در شبکه تولید برق فرانسه قرار گرفته است.
وی گفت: در مرداد 1382 (2003) همراه با یک تیم پژوهشی دانشگاه استراسبورگ فرانسه از این نیروگاه و برنامه وسیع پژوهشی و عملیاتی برای تولید انرژی زمین ‌گرمایی، در عمق پنج کیلومتری زمین با حفر سه چاه، بازدید کردم. این نیروگاه با خاصیت تولید برق از انرژی زمین ‌گرمایی در عمق زمین، در نوع خود اولین و از نظر تولید الکتریسیته به‌ صورت تجاری، تنها مورد در دنیا محسوب می ‌شود.
زارع اظهار داشت: در سال 2017 از کل ظرفیت تولید برق حدود 14.5 گیگاوات برق تولیدی از انرژی زمین گرمایی در جهان، آمریکا با تولید 3.7 گیگا وات، بیشترین تولید را دارد و بیشترین رشد تولید را ترکیه با 227 مگاوات و اندونزی با 220 مگاوات داشته اند.
عضو وابسته گروه علوم پایه فرهنگستان علوم تاکید کرد: در ایران نیز مناطق دارای پتانسیل­ استفاده از انرژی زمین‌­ گرمایی زیادی وجود دارد که استفاده از آنها نیازمند برنامه ریزی و هماهنگی در اجرا میان دستگاه ها است. البته نباید فراموش کرد که سرمایه‌ گذاری‌ های اولیه و زیرساختی در این زمینه ‌ها معمولا پر هزینه است اما اگر کار به درستی پیش رود و بتوان از فناوری های روز دنیا استفاده کرد، می توان هزینه ها را کاهش داد.
زارع تاکید کرد: به عنوان مثال در ایسلند پروژه پژوهشی با رسیدن به دمای 700 درجه در عمق 2100 متری امکان تولید برق برای 25 تا 30 هزار خانوار را فراهم کرده است، در حالی که جمعیت ساکن در دره هراز و پیرامون دماوند در دره های بلده و لار، حدود 100 هزار نفر (حدود 30 هزار منزل مسکونی ) است که به نظر می رسد با یک حفاری حدود 3.5 کیلومتری می توان به لایه ای رسید که انرژی پاک و تجدیدپذیر و لایزال در اختیار ساکنان این منطقه قرار گیرد.
وی ادامه داد: در ایران سرمایه‌گذاری اولیه در زمینه انرژی زمین‌ گرمایی در محدوده آتشفشان دماوند و آتشفشان سبلان انجام شده اما هنوز این برنامه ‌ها به صورت جدی دنبال نشده است تا به بهره ‌برداری انرژی برق بیانجامد که امید است با وضعیت کنونی مسئله آب و اهمیت متنوع کردن منابع انرژی، برای حرکت به سوی استفاده از انرژی ‌های جدید مانند انرژی زمین ‌گرمایی در ایران در دهه پیش رو و در برنامه ششم توسعه سرمایه‌گذاری جدی شود.

فرهاد قلی‌نژاد صبح شنبه در جمع خبرنگاران hc کشف و ضبط بزرگترین محموله قاچاق پرندگان در معرض انقراض در بوشهر خبر داد و اظهار داشت: این محموله پرندگان با اجرای برنامه‌های اطلاعاتی و عملیاتی و با همکاری فرماندهی انتظامی شهرستان عسلویه کشف شد.

وی ارزش این محموله را پنج میلیارد و ۸۶۶ میلیون تومان عنوان کرد و ادامه داد: این محموله شامل ۶۰ بهله پرنده شکاری از خانواده شاهینیان و از گونه‌های شاهین، بحری و بالابان و تعداد ۱۱۳ قطعه هوبره و ۱۵ قطعه قرقاول بود.

مدیرکل محیط زیست استان بوشهر با تقدیر از هوشیاری و اقدام به موقع همکاران در پلیس آگاهی انتظامی شهرستان عسلویه اضافه کرد: این دومین محموله بزرگ پرندگان قاچاق کشف شده در چند دهه اخیر است.

وی با اشاره به اینکه مراحل قضایی این پرونده در حال طی شدن است، بیان کرد: وضعیت نگهداری و انتقال این پرندگان نامطلوب بود و می‌توانست مشکلاتی را برای پرندگان ایجاد کند.

فرمانده یگان حفاظت اداره کل محیط زیست بوشهر نیز با اشاره به انجام اقدامات لازم برای نگهداری و بهبود شرایط زیستی این پرندگان بیان کرد: برنامه‌های متعددی برای مقابله با گرفتن و قاچاق پرندگان داریم.

سید احسان موسوی اضافه کرد: با آغاز فصل مهاجرت پرندگان شکاری به کشور، با همکاری دستگاه‌های امنیتی و قضایی و عموم دوستداران محیط زیست، امید می رود شرایط مساعدتری از نظر کاهش زنده گیری و قاچاق این پرندگان داشته باشیم.

وی افزود: اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر همچون گذشته فرهنگ سازی عمومی، آموزش جوامع محلی و جلب مشارکت دوستداران محیط زیست برای حفاظت و صینات از این پرندگان ارزشمند را در سرلوحه برنامه های خود دارد.

گِلفشان نفتلیجه و تشکیل حوضچه آب به رنگ بنفش در 15 کیلومتری شهر مرزی و ترکمن نشین گُمیش تپه مرکز شهرستان گمیشان واقع در کرانه شرقی دریای خزر امکانی جدید و بدیع در گردشگری ایران است که می تواند به واسطه خاصیت درمانی، علاوه بر رونق گردشگری طبیعی پای علاقمندان به توریسم درمانی را هم به منطقه باز کند.
این روزها افرادی که به گلفشان نفتلیجه سر می زنند شاهد تغییر رنگ آب حوضچه پیرامونی آن به رنگ بنفش می شوند؛ موضوعی که فرایند اثبات وجود ید در اعماق دشت های گلستان را از آزمایشگاه های زمین شناسی و کانی شناسی خارج کرده و به دامن طبیعت کشانده است.
با چشم غیرمسلح و بدون نیاز به هیچ ابزار خاصی می شود اثبات کرد این دشت ها سرشار از کانی یُد است که قیمت هر کیلو از این ماده ارزشمند در سالهای اخیر بین 25 تا 65 دلار در نوسان بوده و با توجه به صادرات سالانه آن می تواند به ارز آورترین صنعت گلستان تبدیل شود.
این رویداد علمی، آشکارا اثبات می کند سرمایه های خدادادی گلستان به درختان سرخدار و جنگل های هیرکانی دامنه های جنوبی و یا ماهیان خاویاری دریای خزر و خلیج گرگان محدود نمی شود و خوان گسترده پروردگار برای گلستان نشینان در اعماق چند هزار متری این دشت های وسیع نیز پراکنده است.
گِلفشان نفتلیجه با فرمولوژی یک مخروط پهن حدود پنج متر ارتفاع و 500 متر قطر خارجی دارد که در بالای آن دریاچه کوچکی شکل یافته و همچون آتشفشان های کوچک از دهانه آنها آب شور به همراه گِل رُس و گاز با فشار و غلظت زیاد خارج می شود هرچند فعالیت آن در 365 روز سال متفاوت است که احتمالا با فعالیت های زیرزمینی ارتباط دارد.
گلستان دارای سه گِلفشان (محل خروج گِل همراه با گاز از زمین) با نام‌های قارنیارق در شرق گُمیشان، نفتلیجه در شمال شرق گُمیشان و اینچه در شمال استان است.
گِلفشان ‌های گلستان پدیده‌های زنده و کمیاب زمین‌شناسی هستند که تنها نمونه مشابه داخلی آن در سواحل دریای عمان و چابهار گزارش و مشاهده شده است.
به تاکید کارشناسان، می‌توان با برنامه‌ ریزی مدون و بهره ‌مندی از خواص درمانی گلفشان ها، گردشگران را به سمت این جاذبه ناشناخته و منحصر بفرد استان گلستان فراخواند.
هر چند در سنوات گذشته کارشناسان به ارزش های تفریحی و تفرجی و درمانی گِلفشان های گلستان اشاره کرده اند اما نبود سرمایه‌گذاری در حوزه اکوتوریسم سبب شده تا امکان بهره کافی از این فرصت کم نظیر تحقق نیابد.
در زمان حاضر بهره برداری از گلفشان های استان گلستان محدود به ساکنان بومی می شود و آنها سالهاست از این عارضه طبیعی برای درمان بیماری هایی مانند دردهای مفاصل و ستون فقرات و سفتی مفاصل، بیماری های عصبی، مراحل اولیه تنگی عروق و انقباضات عضلانی استفاده می کنند.
معاون سرمایه گذاری و تامین منابع اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان به اهمیت این عارضه طبیعی در جذب گردشگر اشاره کرد و گفت: ساماندهی گِلفشان و آب گرم ها یکی از برنامه های جدی و محوری ستاد اقتصاد مقاومتی گلستان است اما تاکنون اقدامی برای رونق بخشی این مناطق در استان انجام نشده است.
مجید رحمانی اظهار داشت: اگر بخش خصوصی علاقمند به سرمایه گذاری در این بخش ها باشد به طور کامل از آن ها حمایت می کنیم اما تاکنون پیشنهادی برای فعالیت در این بخش توسط آنها ارائه نشده است.
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گُمیشان هم در این مورد گفت: در تعطیلات نوروز امسال حدود 2 هزار نفر از گِلفشان نفتلیجه این شهرستان دیدن کردند اما راه دسترسی نامناسب و خاکی، از موانع اصلی استقبال اندک از این جاذبه است.
بهزاد عسگریان اظهار داشت: به دلیل تعداد اندک گردشگران، سرمایه گذاری در این منطقه جزو اولویت ها نیست اما امیدواریم در آینده و با معرفی بیشتر این جاذبه و افزایش تقاضا، شاهد حضور سرمایه گذاران برای احداث زیرساخت ها و افزایش گردشگران در این گِلفشان باشیم.
وی به خاصیت درمانی گِلفشان ها اشاره کرد و گفت: این گِل ها برای درمان بیماری هایی مانند دردهای مفاصل و ستون فقرات، بیماری های عصبی، مراحل اولیه تنگی عروق و انقباضات عضلانی بسیار سودمند است.
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گمیشان بیان کرد: همچنین به گفته محققان، استحمام در گِلفشانها به دلیل وجود عناصر شیمیایی خاص در ترکیبات آنها برای بدن سودمند و مفید است.
وجود یُد در دشت های شمالی گلستان از سالها قبل به اثبات رسید و استخراج و صادرات 400 تنی آن ایران را به یکی از معدود تولیدکنندگان این کانی در جهان تبدیل کرده اما این روزها رنگ بنفش حوضچه آبی گِلفشان نفتلیجه در حوالی گمیشان رویدادی طبیعی و منحصر بفرد دیگری از جلوه ید را پدیدار کرده است.
دیگر نیازی به مطالعات زمین شناختی پرهزینه و زمان بَر اثبات غنای کانی ارزشمند یُد دراعماق دشت های شمال و شمال غربی گلستان نیست چرا که طبیعت آستین بالا زد و به همراه گازهای خروجی از اعماق زمین این ماده معدنی را به حوضچه پیرامون گِلفشان نفتلیجه گُمیشان رساند.
در جهان تعداد معدودی از کشورها و از جمله ترکمنستان، آذربایجان، آمریکا، چین، روسیه، شیلی، ژاپن و ایران (معدن گلستان) تولیدکننده یُد هستند.
هومن هادیان معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان گفت که در پهنه ای به وسعت 3200 کیلومترمربع عملیات اکتشاف علمی و سیستماتیک برای انجام مطالعات و ظرفیت یابی بهره برداری یُد انجام خواهد شد.
حداقل 24 نوع ماده یُددار در جهان وجود دارد و این ماده معدنی در صنایع داروسازی (تیروئید)، صنایع پتروشیمی (به عنوان کاتالیزور)، ساخت داروهای ضدعفونی کننده دامی و مواد شیمیایی (کلیه ترکیبات یددار) مصرف می شود.
این ماده معدنی در ساخت اسید استیک، کائوچو، رنگدانه، مواد آلی، تولید فلزات با خلوص بالا، مکمل غذایی، لاستیک اتومبیل، صنایع هوافضا و الکترونیک نیز به کار می رود.
یکی از دانش آموختگان و کارشناسان رشته شیمی به ایرنا گفت: یُد در آب دریا و شورابه های استحصالی از اعماق زمین با ترکیبات سدیم و پتاسیم وجود دارد و در آبهای شور خروجی از چاههای نفت و نمک نیز مشاهده می شود.
علی اصغر علیزاده ادامه داد: این کانی در سال ۱۸۱۱ از نوعی سنگ رسوبی کشف شد و به حالت جامد و بلورهای خاکستری و بنفش مایل به سیاه بوده که کمی جلا و درخشندگی فلزی دارد.
این کارشناس شیمی به تغییر رنگ گلفشان نفتلیجه گمیشان اشاره کرد و گفت: با توجه با سابقه وجود ترکیبات مواد محلول در آب خروجی این اثر طبیعی و رنگ و شکل ظاهری آن، بطور قطع آب خروجی دارای ید است که در معرض هوا و در فعل و انفعالات شیمیایی با آب به رنگ بنفش درآمده است.
وجود شورابه های یُددار در گلستان انجام طرح های اکتشافی و توسعه ای در حوزه این صنعت را ضروری و به تحقق توسعه همه جانبه استان کمک خواهد کرد.
هم اینک 56 معدن گلستان در حوزه کانی های مختلف در حال بهره برداری است.
گُمیشان با حدود 80 هزار نفر جمعیت در شمال غربی استان گلستان و کرانه شرقی دریای خزر همجوار با کشور ترکمنستان است.

امسال سه میلیارد ریال اعتبار برای خرید پروانه چرای دام دامداران منطقه میاندشت هزینه می شود.
وی افزود: پارسال نیز با تامین سه میلیارد ریال اعتبار، پروانه چرای یکهزار و 500 دام در میاندشت جاجرم خریداری و از حضور دام در این منطقه کاسته شده بود.
موسوی اضافه کرد: خرید پروانه چرای دام به منظور کاهش حضور دام و سگ های گله در منطقه و به دنبال آن افزایش امنیت گونه ارزشمند و در معرض انقراض یوزپلنگ در میاندشت اجرا می شود.
وی تصریح کرد: بر اساس آمار مشاهده یوزها در منطقه حفاظت شده میاندشت جاجرم، این منطقه با داشتن بیشترین شمار یوز در واحد سطح، پویاترین زیستگاه یوز آسیایی در کشور به شمار می رود.
موسوی ادامه داد : در سالیان اخیر، چرای دام در میاندشت جاجرم افزایش یافته و حضور سگ های گله، تهدیدی برای زیست گونه یوزپلنگ، بویژه توله های آن به شمار می رود.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست جاجرم تاکید کرد: امنیت یوزها، توسط سگ ها در معرض خطر است و از آنجا که در سالهای اخیر، جمعیت یوز و توله ها در میاندشت افزایش یافته، باید برای تامین امنیت این گونه ارزشمند، میزان حضور دام ها محدود شود.
وی گفت: کاهش جمعیت دام در منطقه میاندشت، سبب بهبود وضعیت مراتع و کمک به افزایش جمعیت آهوان به عنوان طعمه یوز می شود.
موسوی اظهار داشت: اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان برای چرای 15 هزار راس دام در منطقه میاندشت پروانه صادر کرده که بر اساس برنامه ریزی ها، شمار پروانه های حذف شده در این منطقه، امسال به سه هزار راس می رسد و حذف مابقی پروانه ها در برنامه های سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد.
وی افزود: نهال کاری گونه های آتریپلکس و قره داغ در 250 هکتار از عرصه های میاندشت جاجرم از دیگر اقدامات برای بهبود مراتع، افزایش جمعیت آهوان و حمایت از یوزپلنگ آسیایی است.
موسوی، حضور آهوان در مناطق پیرامونی روستاها را یکی از تهدیدها برای این گونه دانست و از دامداران و روستاییان خواست از آسیب رساندن به آهوان خودداری کنند.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست جاجرم اظهار داشت: در این سال ها، مردم به اهمیت حفاظت از یوز آسیایی به عنوان گونه ارزشمند در تنوع زیستی، واقف شده اند و روستاییان هم همکاری های خوبی دارند البته از روستاییان و جوامع محلی انتظار می رود در این باره همکاری ها را بیشتر کنند.
ایجاد پارک ملی «ضامن آهو» با 15 هزار هکتار وسعت، از دیگر اقدامات موثر سالیان اخیر در منطقه حفاظت شده میاندشت جاجرم برای زیست و ماندگاری یوز و توله های آن است.
پناهگاه حیات وحش میاندشت و پارک ملی ضامن آهوی جاجرم، عرصه ای امن برای تولید مثل و زاد و ولد یوز به شمار می رود.
«کوشکی»، یوزپلنگ نر منطقه میاندشت جاجرم که در شرایط نیمه اسارت نگهداری می شد، چهار سال پیش برای اجرای طرح تکثیر این گونه به تهران منتقل شد.
منطقه حفاظت شده میاندشت، 85 هزار هکتار وسعت دارد و از امن ترین زیستگاه های یوز ایرانی محسوب می شود.
منطقه میاندشت جاجرم که در سال 1352 زیر حفاظت قرار گرفته، پوشیده از دشت های وسیع با اقلیمی خشک، نیمه خشک و تراکم گیاهی نسبتا مطلوب است.
وجود رودخانه کال شور سبب شده تا منطقه حتی در زمان خشکسالی هم چندان با مشکل کم آبی روبه رو نباشد.

محمد رستگاری معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران، در رابطه با آغاز فصل سرما و وارونگی دما و همچنین افزایش آلودگی هوا اظهار کرد: حجم منابع تولید کننده آلایندگی در هوای تهران بسیار زیاد است، چراکه بیش از ۳.۵ میلیون خودرو و به همین تعداد موتورسیکلت در سطح شهر تردد می‌کنند.

وی افزود: منابع ساکن فراوانی همچون موتورخانه‌ها، واحدهای صنعتی و نیروگاه‌ها در شهر تهران وجود دارد که آلودگی زیادی را ایجاد می‌کنند.

رستگاری در ادامه بیان کرد: به دلیل اقدامات مهمی که طی ۴ سال گذشته در راستای کاهش آلودگی هوای شهر تهران انجام شد، تعداد روزهای آلوده پایتخت امسال نسبت به سال گذشته ۱۸ روز کمتر بود.

معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران تصریح کرد: در سال گذشته، از همان ابتدای آبان ماه در روزهای آلودگی هوا شرایط ناسالم را تجربه کردیم و این احتمال وجود دارد که امسال نیز آلودگی هوا داشته باشیم.

وی ادامه داد: در شهر تهران در نیمه دوم سال گرد و غبار با منشأ داخلی کمتر خواهد بود و زمانی که بارندگی اتفاق می‌افتد احتمال بروز پدیده گرد و غبار کمتر می‌شود.

هوشنگ جزی عصر پنجشنبه در حاشیه بازدید از طرح‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری استان سمنان در گفتگو با خبرنگاران ضمن بیان اینکه ۱۲۶ میلیون هکتار حوزه‌های آبخیز کشور در معرض فرسایش آبی قرار دارد، ابراز داشت: این موضوع می‌تواند تهدیدی برای طبیعت ایران تلقی شود ازاین‌رو این مهم می‌طلبد تا برای جلوگیری از این فاجعه در این زمینه مطالعات بنیادین صورت گیرد و برای حل آن‌ها راهکارهای مناسب اتخاذ شود.

وی بابیان اینکه مطالعه تفصیلی اجرای طرح‌های آبخیزداری  در ۲۶ میلیون هکتار از عرصه ملی کشور در دست اقدام است، اضافه کرد: با توجه به اینکه این طرح‌ها می‌تواند در کنترل سیلاب و هدر رفت آب موثر باشند بنابراین اعتبارات آن‌ها نیز تخصیص داده‌شده است.

انجام مطالعات در ۲۶ میلیون هکتار اراضی

مدیرکل دفتر آبخیزداری سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور بابیان اینکه از میزان ۲۶ میلیون هکتار مطالعه تفصیلی ۱۱ هکتار آن کاملا اجرایی شده است، ابراز داشت: از این میزان ۱۵ میلیون هکتار دیگر در دست اجرا قرار دارد و مابقی در صورت تامین اعتبارات لازم به سرانجام خواهد رسید.

جزی بابیان اینکه حفاظت از طبیعت نیازمند اعتبارات و همراهی دستگاه‌های اجرایی است، تصریح کرد: یک هزار و ۳۰۰ طرح آبخیزداری در ۶۴۲ حوزه آبخیز کشور در دستور کار قرار دارد که با تامین اعتبار چهار هزار و ۵۰۰ میلیارد ریالی انجام خواهد شد.

وی بابیان اینکه ۴۲ نوع عملیات مکانیکی و بیو مکانیکی شامل احداث بند خاکی، بند سیلاب و رسوب‌گیر، کنترل فرسایش و غیره برای کشور پیش‌بینی‌شده است، اضافه کرد: این اقدامات در سطح ۷۸۰ هزار هکتار از اراضی آبخیزداری کشور اجرایی می‌شود.

شکار پرندگان با پهن کردن تورهوایی یا به روش های دیگر کشتار جمعی مانند ‘ گذر ‘ و ‘ کرس ‘ ممنوع است و شورای تامین مازندران هم این ممنوعیت را سال گذشته با گذراندن مصوبه ای تضمین کرده بود.
اگر چه این مصوبه با تلاش رسانه ها، دوستداران محیط زیست و مسئولان دستگاههای مختلف و از طریق تعطیلی بازار پرنده فروشی فریدونکنار تا حدودی امنیت پرندگان مهاجر را تامین کرد، ولی امسال با آغاز کوچ زمستانی، فعالیت شکارچیان غیرمجاز شدت گرفت و بازار غیررسمی هم فعال شد.
گزارش های میدانی در یک ماه گذشته نشان داد که شکارچیان امسال نیز همانند سال گذشته از دام های هوایی به عنوان راحت ترین شیوه کشتار جمعی پرندگان مهاجر استفاده می کنند و بیشترین تمرکز این شیوه هم در اطراف تالاب سرخرود در شهرستان فریدونکنار بوده است.
جمع آوری تورهای هوایی شکارچیان در فریدونکنار از صبح امروز با اعزام چند تیم از یگان حفاظت محیط زیست با همراهی ماموران انتظامی آغاز شد.
این اقدام یک هفته پس از آن اجرایی شده است که رییس کل دادگستری مازندران در نشست مشترک مسئولان محیط زیست، دادستان ها و فرماندهان نیروی انتظامی شهرستان های استان اعلام کرد که از این پس مدعی العموم وارد عرصه مقابله با شکارچیان غیرمجاز و کشتار جمعی پرندگان مهاجر می شود.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست مازندران در حاشیه جمع آوری تورهای هوایی شکارچیان غیرمجاز در فریدونکنار  گفت: طرح پاکسازی ادوات غیرمجاز شکار پرندگان زمستان گذران در تمام تالاب و آبگیرهای استان با حکم مدعی العموم و همکاری نیروی انتظامی استان اجرایی می شود.
مسلم آهنگری افزود: مرحله اول این طرح برای پاکسازی تور هوایی به عنوان مهم ترین ابزار شکار غیرمجاز و کشتار جمعی پرندگان در تالاب فریدونکنار و آبگیرهای بابلسر اجرایی شد.
وی گفت که در این مرحله 600 رشته تورهوایی شکار پرندگان زمستان گذران تخریب شده است.
آهنگری تاکید کرد که در مرحله بعد کرس و گذرهایی که برای شکار پرندگان مهاجر مورد استفاده قرار می گیرد، شناسایی و تخریب می شود.
** برخورد قانونی در انتظار برپا کنندگان تور هوایی
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست مازندران هشدار داد که پس پاکسازی ادوات غیرمجاز شکار در استان، در صورتی که کسی دوباره اقدام به نصب و استفاده از آن کند، بدون هرگونه اغماضی به دستگاه قضایی برای برخورد قانونی معرفی می شود.
وی گفت: تمامی دادستان های شهرستان های مازندران به عنوان مدعی العموم در کنار دستگاههای اجرایی و دوستداران محیط زیست برای مقابله با کشتار جمعی و شکار غیرمجاز پرندگان قرار دارند و این بار دیگر هیچ شکارچی غیرمجازی نمی تواند قوانین زیست محیطی را زیر پا بگذارد.
آهنگری گفت : براساس توافق بین نمایندگان شکارچیان و محیط زیست تنها شیوه شکار پرندگان در مازندران ایجاد دامگاه یا همان ‘ دوماچال’ است و سایر ادوات غیرمجاز محسوب می شوند.
** ممنوعیت شکار
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست مازندران همچنین گفت که بر اساس اعلام سازمان دامپزشکی با توجه به احتمال شیوع آنفلوانزا مرغی، شکار پرندگان همچنان در مازندران ممنوع است و تاکنون هیچ مجوزی از سوی محیط زیست برای شکار صادر نشده است.
آهنگری افزود: با این رویکرد فروش لاشه و زنده پرندگان نیز حتی در بازارهای رسمی ممنوع است و با متخلفان برخورد قانونی خواهد شد.
وی گفت: پس از پایان طرح پاکسازی ادوات شکار، بازار فروش پرندگان فریدونکنار که سال گذشته ساماندهی شد، از سوی یگان حفاظت مورد بازرسی قرار می گیرد و از فروش لاشه پرندگان زمستان گذر جلوگیری می شود.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست مازندران اظهار داشت: پس از صدور مجوز شکار هم بازار مجاز فروش لاشه پرندگان تنها می تواند شکار شکارچیان دارای مجوز را خریداری کرده و به فروش برساند.
مازندران با داشتن سه تالاب ملی و بین المللی ، 800 آببندان و آبگیر سالانه پذیرای 1.5 میلیون بال پرندگان مهاجر زمستان گذران است که طبق آمار فرماندهی یگان حفاظت محیط زیست کشور سالانه یک سوم از این پرندگان توسط شکارچیان غیرمجاز تلف می شوند.

رئیس مرکز جنگل های خارج از شمال سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری گفت: بیش از یک میلیون و ۴۳۰ هزار هکتار از جنگل های زاگرس دچار خشکیدکی، آفت و تخریب شده است.

فریبرز غیبی روز یکشنبه در بازدید از جنگل های چهارطاق لردگان افزود: جنگل های زاگرس شش میلیون هکتار از گستره جنگل های کشور را به خود اختصاص داده که از سال ۸۷ تاکنون خشکیدگی این جنگل ها رو به فزونی گذاشته است.

وی گفت: تغییرات اقلیمی، گسترش آفت و بیماری، خشکسالی، آتش سوزی، اجرای پروژه های عمرانی و ریزگرد از مهمترین عوامل تهدید و تخریب جنگل های زاگرس است که مدیریت پایدار جنگل و مشارکت جوامع محلی از مهمترین برنامه ها برای رفع معضل جنگل ها و به خصوص جنگل های زاگرس است.

غیبی افزود: به منظور توسعه جنگل های زاگرس و مقابله با تهدیدها از جمله خشکسالی، برنامه خشکیدگی جنگل ها تهیه و تدوین شده است.

رئیس مرکز جنگل های خارج از شمال سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری گفت: در این طرح گونه های مقاوم جنگلی شناسایی و نسبت به تهیه بذر و تولید نهال از پایه های مقاوم و سالم و احیاء جنگل های مخروبه و احداث سامانه های آبگیر اطراف درختان اقدام می شود.

پلنگ ایرانی وخرس سیاه آسیایی دو حیوان نادری هستند که مورد توجه محیط زیست قرار دارند تا با فراهم کردن زیستگاه امن ،این حیوانات نادر را حفظ کنند.

این دو گونه حیوان نادر در کوههای بشاگرد دارای زیستگاه هستند که محیط زیست نیز علاوه بر بیمه کردن آنها برای وارد کردن هرگونه خسارات احتمالی به مردم بتواند خسارت وارد شده را جبران کند.

اما پلنگ کوههای بشاگرد بیش از دوسال است که از زیستگاه تعیین شده به سمت روستاها نزدیک شده اند و خسارات زیادی را به روستائیان وارد کرده است.

امنیت دامهای روستائیان با خطر مواجه  شده است

حسین چملی نژاد دهیاری روستای رینن بزرگ بیان داشت: متاسفانه حدود دوسال است که در روستاهای بشاگرد خبر حمله پلنگ به دامهای روستائیان به گوش می رسد و تاکنون خسارات زیادی را به مردم تحمیل کرده است.

چملی نژاد عنوان کرد: این دامها سرمایه های مردم و روستائیان است که در این شرایط بد اقتصادی می تواند گره گشای تامین معیشت روستائیان باشد.

دهیار روستای رینن با اشاره به اینکه در این روستا بیش از ۱۰ راس گوسفند تا کنون توسط پلنگ شکار و از بین رفته است گفت: امنیت دامهای روستائیان با خطر مواجه شده است و مردم از این وضعیت ناراضی و ناراحت هستند.

وی با اشاره به حادثه یکشنبه شب حمله دو قلاده پلنگ به گله گوسفندان بیان داشت: این پلنگ ها عصر امروز از ۲ کیلومتری اطراف روستا وارد گله گوسفندان شده بودند.

وی بیان اینکه پلنگ ها به هیچ یک از اهالی روستا آسیب نرساندند، افزود: در گذشته نیز به دلیل خشکسالی و کمبود طعمه (خوک) برای پلنگ ها شاهد حمله این حیوان ها به گله گوسفندان در این منطقه بوده ایم.

چملی زاده خاطر نشان کرد: از مرداد ماه امسال تاکنون بیش از ۴۰ رأس گوسفند در روستای رینن بزرگ بشاگرد بر اثر حمله پلنگها تلف شده اند.

محیط زیست برای جبران خسارت دامدارن اقدام کند

جواد اکبر زاده رئیس شورای بخش گوهران در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: شکار دامهای روستائیان در بشاگرد توسط پلنگ به معضلی در منطقه تبدیل شده است که مردم و مسئولان را نیز دوا سردر گمی کرده است.

اکبرزاده با اشاره به اینکه محیط زیست باید هرچه سریعتر برای جلوگیری از خطرات بیشتر فکری برای این حیوان درنده کند گفت: سال گذشته این حیوان یکی از روستانشینان در روستای دستگرد در گاز را مجروح کرد  که سبب ناراحتی بسیاری از  مردم در بخش شد.

رئیس شورای بخش گوهران گفت: محیط زیست هرچه سریعتر برای جبران خسارات وارد شده به مردم و دامداران اقدام ، و برای این حیوان زیستگاه مناسبی فراهم کند.

پلنگ اقتصاد مردم و روستائیان بشاگرد را از بین برده است

یوسف حسینی بخشدار بخش گوهران گفت: محافظت از این حیوان در حال منقرض باید به گونه ای باشد که علاوه بر معین کردن زیستگاه حصارکشی  شده مانع ورود این حیوان به روستاها شود.

حسینی بیان داشت: این حیوان چون محافظت شده  سازمان محیط زیست است باید این دستگاه در محدوده خاص وبا حفظ حریم برای نگهداری آن اقدام کند تا روستاییان را بیش از این متضرر نکند.

بخشدار گوهران عنوان کرد: در طول دوسال گذشته این حیوان در بیش از ده روستا به دامهای مردم خسارت وارد کرده و برای آنها پرونده سازی شده است.

حسینی گفت: این گوسفندان ودامهای  اقتصاد روستائیان است که پلنگ با از بین بردن آنها اقتصاد روستائیان را نابود می کند.

پرونده دامداران  خسارت دیده روی میز محیط زیست

بخشدار گوهران با بیان اینکه در هر روستایی که گزارشی از حمله پلنگ به دامها اعلام شده برای آنها پرونده سازی شده است گفت: پرونده خسارت بسیاری از این  روستائیان و دامداران روی میز محیط زیست است اما تاکنون  خسارتی به آنها پرداخت نشده است.

حسینی بیان داشت: سال گذشته شهروند یکی از روستاها مورد حمله پلنگ قرارگرفت و مجروح شد که پس از بررسی ها از جوامع محلی و نیروی انتطامی وپروند سازی جهت جبران خسارت این موضوع را نیز به استانداری و محیط زیست گزارش داده شد که کارشناس محیط زیست آن را تائید نکرد.

بخشدار گوهران بشاگرد گفت:مردم و روستائیان بارها از بخشداری خواسته اند که اگر محیط زیست در پرداخت خسارت و فراهم کردن زیستگاه امن برای این حیوان تعلل کند این حیوان را نابود خواهند کرد که با خویشتنداری با آنها مانع نابودی پلنگ شده ایم.

حسینی گفت: این بخشداری دیگر در پرداخت خسارت مردم به آنها هیچ تعهدی  نمی تواند به روستائیان تضمین کند  که در صورت پرداخت نکردن خسارات و فراهم نکردن زیستگاه امن برای پلنگ در کوههای بشاگرد نابودی این حیوان دور از انتظار نخواهد بود.

شرکت بیمه خسارات وارد شده به دامداران را پرداخت می کند

ایمان طیبی فر مسئول اداره طبیعی اداره کل محیط زیست هرمزگان  اشاره خسارات وارد شده توسط پلنگ به دامداران و روستائیان در شهرستان بشاگرد گفت: این  پلنگ در حال حاضر بیمه است و خسارات روستائیان توسط این شرکت بیمه پرداخت خواهد شد.

طیبی فر بیان داشت: مردم و دامدارانی که دام و گوسفند آنها توسط پلنگ از بین رفته است با مراجعه به اداره محیط زیست برای آنها تشکیل پرونده داده می شود تا بتوان خسارات وارد شده به آنها را  از طریق شرکت بیمه پرداخت کرد.

مسئول اداره طبیعی اداره کل محیط زیست هرمزگان عنوان کرد: این دامها تنها سرمایه های روستائیان محسوب می شود که با از بین رفتن آنها اقتصاد خانواده ها با مشکل مواجه می شود.

طیبی فر گفت: خشکسالی وشکارچیان غیر مجاز با از بین بردن  غذای این حیوان در زیستگاه خود  سبب شده اند تا این حیوان وارد حریم روستاها شود  وبه دامهای روستائیان حمله کند.

وی با اشاره به اینکه  در حال جمع آوری میزان خسارات وارد شده به دامداران و روستائیان در بشاگرد هستیم تصریح کرد: روستائیان خسارت دیده با تشکیل پرونده و همکاری با محیط زیست برای تکمیل اطلاعات و میزان خسارات داشته باشند تا بتوان پرداختی خسارات آنها در اسرع وقت از شرکت بیمه مطالبه کنیم.

طیبی فر بیان داشت: این حیوان یک سرمایه برای حیاط وحش و محیط زیست محسوب می شود ومردم و روستائیان در حفاظت از آن نهایت همکاری را با محیط زیست داشته باشند.