آیا تا به حال فکر کرده‌اید که بام خانه یا محل کارتان می‌تواند به یک فضای سبز زیبا و دلنشین تبدیل شود؟ شاید تصور کنید که اجرای روف گاردن تنها مخصوص ساختمان‌های لوکس و گران‌قیمت است، اما حقیقت این است که انواع مختلفی از روف گاردن وجود دارد که متناسب با بودجه، نیاز و شرایط هر ساختمان طراحی می‌شوند.
برخی افراد به دنبال یک فضای سبز ساده و کم‌هزینه هستند، در حالیکه برخی دیگر می‌خواهند یک باغچه کامل با آلاچیق، آبنما و فضای نشیمن در پشت‌بام خود داشته باشند. اما چگونه می‌توان بهترین گزینه را انتخاب کرد؟ چه تفاوتی میان انواع روف گاردن وجود دارد و کدام مدل برای شرایط شما مناسب‌تر است؟
در این مقاله از سایت دیوار سبز قصد داریم، انواع طراحی روف گاردن را بررسی می‌کنیم تا به شما کمک کنیم بهترین انتخاب را برای بام سبز خود داشته باشید.
انواع روف گاردن بر اساس روش اجرا
روف گاردن‌ها بر اساس روش اجرا به سه دسته اصلی روف گاردن گسترده، روف گاردن متمرکز و روف گاردن مدولار (پرتابل) تقسیم می‌شوند. هر یک از این روش‌ها ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند که در ادامه با آنها آشنا می‌شویم:
روف گاردن گسترده
در این روش، یک لایه نازک از بستر کاشت، اغلب با عمق ۱۰ تا ۲۰ سانتی‌متر، روی بام قرار می‌گیرد که برای کاشت گیاهان کم‌عمق و مقاوم مانند چمن، خزه، ساکولنت‌ها و برخی گیاهان پوششی مناسب است. این مدل روف گاردن یا بام سبز نسبت به روش‌های دیگر وزن کمتری داشته و برای ساختمان‌هایی که ظرفیت باربری محدود دارند، مناسب هستند. همچنین این مدل روف گاردن نسبت به روش‌های دیگر هزینه کمتری داشته و به دلیل افزایش عایق‌بندی سقف و کاهش اثر جزیره گرمایی شهری را به دنبال داشته و آبیاری و کوددهی کمتری نیاز دارد. این نوع روف گاردن بیشتر در پروژه‌های شهری برای افزایش سرانه فضای سبز و بهبود کیفیت محیط زیست اجرا می‌شود.
اما روف گاردن گسترده معایبی هم دارد که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- محدودیت در انتخاب نوع گیاهان (عدم امکان کاشت درخت و درختچه)
- فضای سبز یکدست و یکنواخت، بدون قابلیت طراحی المان‌های خاص مانند نشیمنگاه یا آبنما
روف گاردن متمرکز
یکی دیگر از انواع روف گاردن، روف گاردن متمرکز است. این روش شباهت زیادی به باغ‌های سنتی دارد و به دلیل استفاده از بستر کاشت عمیق‌تر حدود ۵۰ سانتی‌متر تا ۱ متر یا بیشتر، امکان کاشت انواع درختان، درختچه‌ها، گل‌های فصلی و چمن را دارد. روف گاردن متمرکز اغلب با طراحی مسیرهای پیاده‌روی، آلاچیق، آبنما و فضاهای نشیمن همراه است. از مزایا و معایب این مدل روف گاردن می‌توان موارد زیر را نام برد:
مزایا روف گاردن متمرکز
- امکان کاشت گیاهان، درختان و درختچه‌ها متنوع
- ایجاد فضایی دلنشین و کاربردی مشابه باغ‌های زمینی
- بهبود عایق‌بندی ساختمان در برابر تغییرات دما و سر و صدا
- ارزش افزوده بالا برای ساختمان و افزایش جذابیت بصری
معایب روف گاردن متمرکز
- هزینه بالا به دلیل نیاز به سازه‌های مقاوم، سیستم زهکشی پیشرفته و تجهیزات آبیاری
- وزن زیاد که نیازمند بررسی‌های دقیق مهندسی پیش از اجرا است.
- نیاز به نگهداری و آبیاری منظم
این نوع روف گاردن بیشتر در پروژه‌های مسکونی لوکس، هتل‌ها، مراکز تجاری و ساختمان‌های اداری مدرن استفاده می‌شود و یکی از محبوب‌ترین مدل‌ها برای افرادی است که به دنبال یک فضای سبز کامل و قابل استفاده روی بام خود هستند.
روف گاردن نیمه متمرکز یا مدولار (پرتابل)
این روش ترکیبی از دو مدل قبلی است و به صورت مدولار و پرتابل اجرا می‌شود. در این نوع روف گاردن، از گلدان‌های قابل جابه‌جایی، فلاورباکس‌ها و المان‌های مستقل استفاده می‌شود که امکان تغییر چیدمان را در آینده را ایجاد می‌کند. این مدل روف گاردن هم مزایا و معایب متعدد دارد که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از:
مزایا روف گاردن نیمه متمرکز یا مدولار
- امکان اجرای تدریجی و کم‌هزینه‌تر نسبت به مدل متمرکز
- قابلیت جابه‌جایی و تغییر طراحی بر اساس نیاز کاربر
- تنوع در انتخاب گیاهان با ترکیب عمق‌های مختلف کاشت
- مناسب برای ساختمان‌هایی با ظرفیت باربری متوسط
معایب روف گاردن نیمه متمرکز یا مدولار
- نیاز به برنامه‌ریزی دقیق برای جلوگیری از پراکندگی نامناسب المان‌ها
- در مقایسه با روف گاردن متمرکز، فضای سبز یکپارچه کمتری دارد.
- ممکن است به سیستم آبیاری و زهکشی جداگانه نیاز داشته باشد.
در این روش می‌توانید با استفاده از آبنما، آتشدان، مبلمان باغی، آلاچیق و پرگولا، فضایی دلنشین و قابل استفاده برای استراحت و تفریح ایجاد کنید. این مدل گزینه‌ای ایده‌آل برای فضاهای کوچک، ساختمان‌های مسکونی و تجاری با محدودیت وزنی و هزینه‌ای محسوب می‌شود.
انواع روف گاردن بر اساس نوع کاربری
روف گاردن‌ها علاوه بر ایجاد زیبایی و افزایش کیفیت زندگی شهری، می‌توانند کاربردهای متنوعی داشته باشند. بسته به هدف طراحی و اجرا، انواع روف گاردن (بام سبز) به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. در ادامه مهم‌ترین انواع روف گاردن بر اساس کاربری را بررسی می‌کنیم.
بام باغ
بام باغ رایج‌ترین نوع روف گاردن است که اغلب روی آپارتمان‌های مسکونی، برج‌ها و ویلاها اجرا می‌شود. این نوع روف گاردن به ساکنان امکان دسترسی به فضایی سبز، آرامش‌بخش و ایمن را می‌دهد. بام باغ‌ها ویژگی‌های کلیدی دارند که از جمله آنها می‌توان به:
- امکان استفاده از گیاهان مقاوم در برابر شرایط آب‌وهوایی
- طراحی مسیرهای پیاده‌روی، مبلمان فضای باز و آلاچیق
- بهره‌گیری از سیستم‌های نورپردازی و آبیاری هوشمند
- ایجاد فضاهای چندمنظوره برای استراحت، ورزش و تفریح
زراعت عمومی
یکی دیگر از انواع بام سبزها کشاورزی با هدف کاشت و پرورش محصولات خوراکی و ارگانیک است. این نوع بام سبز به دلیل کمبود زمین‌های کشاورزی در شهرها، محبوبیت زیادی پیدا کرده است. این روف گاردن ها برای ساختمان‌های مسکونی حکم باغچه‌های کوچکی دارد که می‌توانید در آنها انواع محصولات مثل گوجه‌فرنگی، خیار، فلفل و سبزیجات را بکارید. اما این مدل بام سبز می‌تواند کاربرد تجاری هم داشته باشد. یعنی زمین کشاوری در ابعاد گسترده‌تر و چندطبقه باشد که از آنها به عنوان منبع درآمد پایدار استفاده کنید. البته باید نکات زیر را هم در استفاده از این مدل بام‌های سبز رعایت کنید:
- ظرفیت وزنی سقف را مدنظر قرار دهید و وزن را خیلی سنگین نکنید.
- برای کشاوری از خاک‌های سبک و مناسب با محصول استفاده کنید.
- سیستم زهکشی و آبیاری قطره‌ای مناسب طراحی کنید.
- برای پیشگیری از نفوذ آب به ساختمان فاضلاب را به شکل صحیح مدیریت کنید.
کافه روف گاردن
یکی دیگر از انواع بام سبز یا روف گاردن، کافه‌های روف گاردن است. کافه روف گاردن فضایی دلنشین و مدرن برای گذراندن اوقات فراغت و پذیرایی از مهمانان فراهم می‌کنند. این نوع کاربری ترکیبی از فضای باز و سرپوشیده بوده و با استفاده از پوشش‌های گیاهی، محیطی آرام و جذاب ایجاد می‌کند. این مدل روف گاردن‌ها را می‌توانید برای بخش‌هایVIP به صورت سالن‌های روباز و نیمه‌باز با مبلمان‌های مخصوص چیدمان کنید. این مدل روف گاردن‌ها اغلب دارای نورپردازی رمانتیک و تأسیسات گرمایشی مانند بخاری و آتشدان هستند تا در هر فصلی قابل استفاده باشد. در این مدل روف گاردن‌ها می‌توانید انواع مراسم و رویدادهای کوچک مانند جشن‌های تولد و سالگردها را برگزار کنید.
روف گاردن اداری
در ساختمان‌های اداری، طراحی روف گاردن به منظور ایجاد فضایی برای استراحت، تعامل کارکنان و حتی برگزاری جلسات کاری اجرا می‌شود. این نوع روف گاردن به افزایش بهره‌وری و کاهش استرس کارمندان کمک می‌کند. این روف گاردن‌ها اغلب شرایط زیر را دارند:
- آلاچیق‌های چهارفصل (آتریوم) با پوشش شیشه‌ای یا پلی‌کربنات
- تجهیز فضای سبز با میز و صندلی اداری مقاوم در برابر شرایط جوی
- ایجاد مسیرهای پیاده‌روی کوتاه برای تحرک و استراحت کارکنان در بین ساعات کاری
- طراحی فضای اختصاصی جلسات در کنار فضای سبز برای افزایش خلاقیت و تمرکز
سالن عقد و برگزاری مراسم در روف گاردن
یکی از کاربردهای جذاب و لاکچری روف گاردن، تبدیل آن به محلی برای برگزاری مراسم خاص مانند عقد، نامزدی و جشن‌های کوچک است. این نوع فضا به دلیل دسترسی به منظره‌ای زیبا و طراحی خاص، انتخابی منحصر‌به‌فرد برای برگزاری مراسم‌ها است. در این مدل روف گاردن‌ها
- با استفاده از نیمکت‌های شیک، گل‌آرایی و نورپردازی، تمرکز بر طراحی جایگاه عروس و داماد است.
- در این مدل‌ها دیوار سبز، آبنما، جوی آب و آتشدان برای ایجاد فضایی رمانتیک وجود دارد.
- استفاده از نورپردازی مخفی و ریسه‌های LED برای زیباسازی فضا در شب طراحی می‌شود.
- مسیر ورودی ویژه عروس و داماد با کف‌پوش‌های لوکس و گل‌آرایی وجود دارد.
جمع بندی
در این مقاله با 8 مدل مختلف از انواع روف گاردن (بام سبز) از نظر شیوه ساخت و کاربری آشنا شدیم. حالا بستگی به نیاز و کاربری ساختمان می‌توانید مدل مختلف بام سبز را انتخاب و روی پشت بام‌تان ایجاد کنید. طراحی و اجرای روف گاردن نیاز به مهارت و تخصص زیادی دارد تا عایق بندی، شیوه اجرا، مدیریت هزینه‌ها، انتخاب تجهیزات و … به بهترین شکل ممکن انجام شود. چنانچه نیاز به مشاوره یا تیم متخصص برای اجرا دارید می‌توانید از کارشناسان شرکت دیوارسبز کمک بگیرید. کافیست با شماره 09124949239 تماس بگیرید تا مشاوره‌های رایگان خدمتتان ارائه شود.
