می‌گویند داشتن گیاه بامبو در خانه یا محل کار، شانس می‌آورد. صرف نظر از اینکه این گفته درست یا غلط باشد، بامبو گیاه جالبی است که نگه داشتنش در خانه لطف خود را دارد.
گیاهی که امروز به بامبو یا بامبوخوش‌شانس معروف است، از خانواده نی‌ها یا خیزران‌ها نیست و از تیره Dracaena است با نام علمیDracaena sanderiana و به اسامی‌تجاری دیگری مانند دراسینای روبانی، بلژیکی همیشه سبز، یا گیاه روبانی و بالاخره بامبو خوش‌شانس شناخته می‌شود.
محل پیدایش این گیاه مناطق استوایی غرب آفریقا و نواحی کوچکی از آسیای جنوب شرقی است. در بوته‌های به هم فشرده رشد می‌کند و می‌تواند ارتفاعی بالاتر از ۱.۵ متر داشته‌باشد. معمولا برگ‌ها به درازای ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر و عرض تا ۴ یا ۵ سانتی‌متری به رنگ سبز تیره یا ابلق به صورت سبز و سفید یا سبز و زرد دیده می‌شوند.
در ایران می‌توان لیالستان لاهیجان، علی‌آباد (در فاصله سخت‌سر و تنکابن)، قاسم‌آباد رودسر و تقریبا بیشتر نقاط شمال کشور را از مساعدترین مناطق رویش بامبو به محسوب نمود.
بامبو از چهار قسمت سطح داخلی (دارای پوشش نرم)، دیافراگم (متصل‌کننده بخش‌های ساقه به‌یکدیگر) میانه و پوشش رویه که بسیار سخت و دیرشکن است تشکیل شده و دیافراگم‌کاملا فشرده بوده و آب در آن نفوذ نمی‌کند. البته بامبوهایی که درگل‌فروشی‌های تهران و شهرستان‌های بزرگ کشوربرای مصارف زینتی به فروش می‌رسند از انواع داخلی آن نیستند بلکه نوع خاصی از بامبو هستند که به «لاکی بامبو» شهرت دارند. نام علمی‌این نوع بامبو «دراسینا» است.
نگهداری بامبو در آب:
در روش نگهداری بامبو در آب نباید تمام ساقه را در آب قرارداد، بلکه باید فقط 3 تا 5 بند پایین آن در آب باشد. اگر تمام ساقه داخل آب قرار گیرد، ریشه تمام سطح ساقه را می‌پوشاند و این از زیبایی گیاه می‌کاهد.
برای نگهداری بامبو در آب معمولی ابتدا می‌باید حدود دو ساعت آب را کنار بگذارید تا کلر آن کاملاّ از بین برود، زیرا کلر آب باعث زرد شدن گیاهان سبز می‌شود. پس از گذشت مدت زمان یاد شده بامبو را در آن قرار دهید. هر 15 الی 20 روز یک بار باید آب گیاه بامبو را عوض کرد.
بامبو، املاح موجود در آب را جذب و به این ترتیب رشد می‌کند.
با تعویض آب، املاح مورد نیاز در اختیار گیاه قرار می‌گیرد و در نتیجه، رشد سریع تر را شاهد خواهید بود.
هرگز نباید از آب معدنی برای نگهداری بامبو استفاده کرد، زیرا آب معدنی دارای فلوئر است و وجود این ماده باعث زرد شدن گیاهان سبز می‌شود.
نگهداری در خاک ژله ای:
به منظور نگهداری گیاه بامبو در خاک ژله‌ای ابتدا باید بامبو را در آب قرار داد تا ریشه کند.
حدودا دو ماه ونیم پس از آنکه بامبو به ریشه نشست می‌توان آن را داخل خاک‌های ژله ای قرار داد.
در زمان‌هایی که قصد تعویض یا شارژ خاک ژله ای را داشتید، بامبو را داخل آب نگهداری کنید.
لازم به ذکر است در این روش نگهداری، املاح مورد نیاز بامبو از طریق خاک ژله ای تامین می‌شود.
کاشت بامبو در خاک:
گیاه بامبو فقط در خاک‌های مخصوص می‌تواند به زندگی ادامه دهد. از خصوصیات این نوع خاک‌ها، قابلیت نگهداری آب به مدت طولانی را می‌توان نام برد.
رشد بامبو در این خاک‌ها افزایش می‌یابد. بامبو، گیاهی است که در رطوبت 70 درصد در جنوب شرقی آسیا رشد می‌کند، اما با دمای معمولی داخل اتاق نیز سازگاری دارد، البته اگر قصد رسیدگی بیشتر و بهتر به این گیاه را دارید می‌توانید در زمان‌های مختلف، برگ‌های گیاه را با آب پاش مرطوب کنید.
بامبو، گیاهی است که هم از طریق ریشه و هم از طریق برگ تغذیه می‌کند. با پاشیدن آب روی آن در واقع شما به دو روش، مواد غذایی را به گیاه تزریق کرده اید؛ البته اگر می‌خواهید گیاه شما رشد بهتری داشته باشد، می‌توانید از قطره‌های تقویتی یا اسپری تغذیه استفاده کنید.
نورگیری:
گیاه بامبو نیاز به نور مستقیم خورشید ندارد. این گیاه کاملا آپارتمانی است و نوری در فاصله حدود 3 متر از پنجره‌ای که جلوی آن پرده کشیده شده، بهترین نور برای آن است.
بامبو با شرایط آب و هوایی ثابت، سازگار است. از این رو از نگهداری بامبو مقابل باد کولر، نزدیک بخاری یا شومینه و یا جلو دری که بعضی اوقات نسیمی از لای آن می‌وزد، خودداری کنید و همچنین از جا به جا کردن آن بپرهیزید، چرا که این گیاه بعد از مدتی به مکانی که در آن قرار دارد عادت می‌کند و جابه‌جایی ممکن است ضربه جبران‌ناپذیری به گیاه وارد کند و باعث زرد شدن برگ‌های آن شود.
از بامبو به عنوان گیاهی اجتماعی یاد می‌شود. زمانی که تعداد زیادی از این گیاه در کنار یکدیگر قرار گیرد، سرعت رشد آن افزایش می‌یابد.
نکته قابل توجه اینکه رنگ‌ها بر روند رشد بامبو تاثیر بسیاری دارند که در اینجا به تأثیر دو رنگ قرمز و مشکی اشاره می‌کنیم:
رنگ قرمز:
اصولا گیاه بامبو به رنگ‌های شاد به خصوص قرمز واکنش مثبتی نشان می‌دهد.
تجربه نشان داده که اگر مکان نگهداری این گیاه با رنگ‌های شاد مثل نارنجی و قرمز تزئین شده باشد، برگ‌های این گیاه با سرعت بیشتری رشد می‌کنند و امکان زدن جوانه‌های بیشتری را فراهم می‌سازند. همچنین وجود رنگ‌های گرم در مکان نگهداری گل بابو، طول عمر گیاه را افزایش می‌دهد..
رنگ مشکی:
ازآنجا که بامبو به نور غیر مستقیم خورشید نیاز دارد، رنگ مشکی تاثیر منفی بر روند رشد آن می‌گذارد و در صورتی که مدت زمان زیادی گیاه در معرض رنگ مشکی قرار گیرد، پژمرده می‌شود و به تدریج از بین می‌رود.
مردم تایلند در مورد تعداد بامبوهایی که نگه می‌دارند، اعتقاد خاصی دارند. آنها معتقدند که نگهداری تعداد دو شاخه، نشانه عشق و ازدواج است. سه شاخه نشانه خوشبختی، پنج شاخه نشانه سلامتی، هفت شاخه نشانه پولدار شدن و ثروت و نه شاخه نشانه خوش یمنی در تمام امور زندگی است.
تکثیر گیاه بامبو:
به روش قلمه زدن انجام می‌شود که در زیر توضیح داده شده است.
تکثیر به روش قلمه زدن:
از قسمت پایین ساقه، بالای ریشه، 3 بند را در نظر بگیرید، از وسط بند 4 به بعد می‌توانید آن را قلمه بزنید. شما می‌توانید تعداد بند‌های بیشتری را انتخاب کنید، اما اگر کمتر از سه بند داشته باشد، ممکن است گیاه از بین برود. قسمت پایین ساقه را به صورت اریب، برش زده و قسمت بالای آن را به وسیله چسب مخصوص و یا شمع بپوشانید.
برش پایین ساقه:
در این قسمت دقت کنید برش به وسیله یک تیغ یا قیچی تیز مخصوص گل انجام شود، در غیر این صورت ممکن است آوند‌های پایین ساقه دچار آسیب دیدگی گردد و در نتیجه گیاه از بین برود.
شمع زدن:
در هنگام شمع زدن باید دقت شود تمامی‌قسمت‌های بالای ساقه پوشیده شود و روی آن شمع ریخته نشود. معمولا ساقه پس از یک ماه، ریشه و پس از دو ماه جوانه خواهد زد.
زمان قلمه زدن:
بامبو جزو گیاهانی است که در هر زمانی و فصلی می‌توان آن را قلمه زد. ساقه‌های گیاه بامبو که امروزه از طرفداران زیادی برخوردار است و افراد زیادی تمایل به نگهداری آنها در خانه‌های خود دارند، زمانی که بیش از حد بلند می‌شود نیاز به کوتاه و مرتب شدن دارند.
گیاه بامبو یک گیاه زیبا و مقاوم است که هم در آب و هم در خاک رشد می‌کند. شما می‌توانید بدون نگرانی و به آسانی ساقه‌های این گیاه را مرتب و هرس کنید. هرس کردن به موقع و صحیح به رشد و شاداب ماندن این گیاه کمک زیادی می‌کند.
قیچی و وسیله‌ای که قصد دارید گیاه را با آن هرس کنید باید کاملا تمیز و تیز باشد تا هم بیماری به گیاه منتقل نشود و هم در محل برش اثری از دندانه دندانه شدن بر ساقه برجا نماند تا بتوانید یک هرس سالم و تمیز را انجام دهید.
میزان ساقه‌های بامبو در دسته بامبویی که در خانه دارید رشد نخواهد کرد بلکه ارتفاع بامبوها در اثر رویش و جوانه زدن برگ‌های بامبو و پیچ‌ها افزایش می‌یابد. ممکن است تا مدتی تمایل نداشته باشید که ساقه‌ها را کوتاه کنید تا ارتفاع بامبوهای شما افزایش یابد اما پس از مدتی که ارتفاع بامبوها بیش از حد زیاد شود این کار لازم است.
زمانی که مقداری از ساقه بامبو را برش بزنید و هرس می‌کنید برگ‌ها و در نتیجه ارتفاع بامبو باز می‌تواند به رشد خود ادامه دهد. البته بدون اینکه ساقه رشد کند. آن قسمت از ساقه که از بامبو جدا کرده‌اید را می‌توانید در خاک یا آب قرار دهید زیرا هر کدام یک قلمه جدید بامبو هستند پس از مدتی ساقه‌های قطع شده یا همان قلمه‌ها می‌توانند رشد کنند و جوانه بزنند و به این ترتیب می‌توانید یک دسته بامبو جدید داشته باشید.
هرس کردن را با بریدن مقدار کمی‌از ساقه بامبو شروع کنید و بعد از برش اول اگر باز هم لازم بود می‌توانید یک قطعه کوچک دیگر از بامبو را از ساقه جدا نمائید. برگ‌ها و جوانه‌های بامبو تا زمانی رشد می‌کنند که ارتفاع، وزن و ضخامت ساقه بامبو به حد نرمال باشد، به همین دلیل است که گیاه بامبو وقتی بیش از حد بلند و سنگین شود نیاز به هرس شدن پیدا می‌کند. همانطور که اشاره شد، شما می‌توانید قلمه بامبو را هم در خاک و هم در آب قرار دهید.
اگر قصد شما صرفا تاثیر گیاه است بهتر است قلمه را از 2 تا 5 سانتی متر از زیر گره ساقه جدا کنید. گره اولین جایی است که جوانه بامبو از آنجا بوجود آمده است. این منطقه وقتی از ساقه جدا شود به زودی ریشه می‌دهد و گیاه جدیدی بوجود می‌آید. به همین دلیل مهم است که آن را طوری کوتاه کنید تا جوانه گره کاملا دست نخورده باقی بماند. بعضی از مردم اصرار دارند که باید قلمه را زاویه دار برش زد تا ریشه دهد. این درست نیست. شما می‌توانید برش را به صورت صاف و بدون زاویه نیز انجام دهید.
با باقی گذاشتن یک یا دو پیچ بر ساقه بامبو می‌توانید گیاه را به رشد و شکوفایی جدید و سریع تر تشویق کنید. مرتب کردن گیاه هم چنین سبب می‌شود که جوانه‌ها و پیچ‌ها بسیار منسجم تر و پرتر از زمان قبل از هرس و مرتب کردن رشد کند. اگر نمی‌خواهید که گیاه هرس شده شما به رشد خود ادامه دهد و رشدش متوقف شود باید در محل برش مقداری پارافین بمالید و آن قسمت را مسدود کنید. گیاه بامبو با اینکه گیاه بسیار مقاومی‌است باز هم احتمال بیمار شدنش وجود دارد. یکی از موارد تشخیص بیمار بودن گیاه بامبو ای است که آبی که گیاه در آن قرار داده شده زود به زور زرد و کدر می‌شود. در چنین مواقعی باید راهکار درمانی را از یک کارشناس جویا شوید.
دیدگاه شما چیست؟