Posts in category: طراحی فضای سبز

انسکتاریوم در زبان انگلیسی از دو واژه به معنی بندپا و مکان ساخته شده است. این واژه به محیطی اطلاق می شود که برای نگهداری حشرات، عنکبوتیان و بندپایان در نظر گرفته می شود و در ساخت آن از محیط زندگی این موجودات شبیه سازی صورت می گیرد.
گونه اصلی انسکتاریوم بسته ها یا کارتهای کوچکی حاوی مراحل مختلف زندگی حشره (تخم، لار و یا حشره ی کامل) است که به منظور کنترل آفات در مزرعه یا گلخانه نصب و رهاسازی می شوند، با این وجود این محصول برای تزیین منازل هم استفاده می شود.

انسکتاریوم از دو واژه ی insecta به معنی بندپا و arium به معنای مکان تشکیل شده است ،محیطی است که برای حشرات،عنکبوتیان و بندپایان با الهام از محیط زندیگیشان شبیه سازی می شود.
محصول اصلی انسکتاریوم بسته ها یا کارت های کوچکی حاوی مراحل مختلف زندگی حشره (تخم،لارو یا حشره ی کامل ) است که به منظور کنترل آفات در مزرعه یا گلخانه نصب و رهاسازی می شوند.

انسکتاریوم یا حشره‌خانه، یک فضای تخصصی است که برای نگهداری، مطالعه و نمایش حشرات و دیگر بی‌مهرگان طراحی شده است. انسکتاریوم‌ها می‌توانند در محیط‌های مختلفی مانند باغ‌های گیاه‌شناسی، مراکز علمی، موزه‌های تاریخ طبیعی و حتی محیط‌های تحقیقاتی وجود داشته باشند. در این فضاها، حشرات در محفظه‌های شفاف و ایمن که شرایط زیستی مناسب (مثل دما، رطوبت و نور) را برای آنها فراهم می‌کند، نگهداری می‌شوند.

انواع انسکتاریوم‌ها

1. انسکتاریوم‌های آموزشی و نمایشگاهی: این نوع انسکتاریوم‌ها معمولاً در موزه‌ها، باغ‌های گیاه‌شناسی یا باغ‌های وحش ساخته می‌شوند و هدف اصلی آن‌ها آموزش و آگاهی‌بخشی به عموم مردم است. در این فضاها، اطلاعاتی درباره‌ی گونه‌های مختلف حشرات، رفتارها، و زیستگاه‌های آن‌ها به نمایش گذاشته می‌شود. بازدیدکنندگان می‌توانند از نزدیک شاهد چرخه زندگی حشرات، مانند پروانه‌ها و سوسک‌ها، باشند.
2. انسکتاریوم‌های تحقیقاتی: این مراکز اغلب به تحقیق و بررسی رفتارهای زیستی و اکولوژیکی حشرات می‌پردازند و در دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی احداث می‌شوند. در این فضاها، پژوهشگران به بررسی ویژگی‌های رفتاری، زیستی و ژنتیکی گونه‌های خاصی از حشرات می‌پردازند و یافته‌های آن‌ها می‌تواند به کشف داروها، کنترل آفات و درک اکوسیستم‌ها کمک کند.
3. انسکتاریوم‌های حفاظتی: برخی انسکتاریوم‌ها با هدف حفاظت از گونه‌های در معرض خطر ساخته می‌شوند. در این مراکز، حشرات نایاب یا گونه‌های در حال انقراض نگهداری و پرورش می‌یابند و تلاش می‌شود شرایط مناسبی برای تکثیر و افزایش جمعیت آن‌ها فراهم شود.

مزایای انسکتاریوم‌ها

1. آگاهی‌رسانی و آموزش: انسکتاریوم‌ها نقش مهمی در افزایش دانش مردم در مورد دنیای حشرات دارند. بازدیدکنندگان می‌توانند از نزدیک با اهمیت این موجودات و نقش آن‌ها در حفظ تعادل اکوسیستم آشنا شوند.
2. تحقیقات علمی و زیست‌شناختی: انسکتاریوم‌ها امکان تحقیقات گسترده در مورد حشرات را فراهم می‌کنند. این تحقیقات به کشف ویژگی‌های مهم و بالقوه این موجودات در حوزه‌های مختلف مانند داروسازی، کشاورزی و کنترل آفات کمک می‌کند.
3. حفاظت از گونه‌های در معرض خطر: در انسکتاریوم‌های حفاظتی، گونه‌های نایاب و در حال انقراض مورد حفاظت و پرورش قرار می‌گیرند و این مراکز نقش مهمی در حفظ تنوع زیستی دارند.
4. درمان و الهام‌گیری برای طراحی‌های صنعتی و پزشکی: برخی از ویژگی‌های منحصر به فرد حشرات، مانند مکانیزم‌های دفاعی یا زیست‌شناسی خاص بدنشان، به عنوان الهام‌بخش در طراحی‌های صنعتی و ابزارهای پزشکی به کار می‌رود.

معایب انسکتاریوم‌ها

1. هزینه‌های بالا: تأسیس و نگهداری انسکتاریوم‌ها، به ویژه در مراکز علمی و تحقیقاتی، هزینه‌بر است. نگهداری دمای مناسب، تجهیزات و پرسنل متخصص، سرمایه‌گذاری قابل توجهی را می‌طلبد.
2. احتمال انتقال بیماری: در صورت عدم رعایت اصول بهداشتی و زیستی، حشرات خاصی می‌توانند ناقل بیماری باشند و این امر ممکن است مشکلاتی در حفظ سلامت عمومی ایجاد کند.
3. محدودیت در شبیه‌سازی زیستگاه طبیعی: برخی از حشرات به شرایط بسیار خاص و زیستگاه‌های متنوعی نیاز دارند که شبیه‌سازی آن‌ها در محیط مصنوعی دشوار است. در نتیجه، انسکتاریوم‌ها نمی‌توانند به طور کامل محیط طبیعی را برای تمام گونه‌ها فراهم کنند.
4. محدودیت عمر حشرات: بسیاری از حشرات چرخه زندگی کوتاهی دارند و این امر می‌تواند در برخی موارد محدودیت‌های خاصی را در زمینه تحقیقات بلندمدت ایجاد کند.

نتیجه‌گیری

انسکتاریوم‌ها به عنوان مراکزی آموزشی، تحقیقاتی و حفاظتی نقش مهمی در آگاهی‌رسانی، پژوهش‌های علمی و حفظ تنوع زیستی دارند. این مراکز به بشر کمک می‌کنند تا نقش و اهمیت حشرات در اکوسیستم را بهتر درک کرده و برای حفظ تعادل زیستی تلاش کنند. با این حال، هزینه‌های بالا و محدودیت‌های شبیه‌سازی زیستگاه‌ها از جمله چالش‌هایی است که در پیش روی این مراکز قرار دارد. انسکتاریوم‌ها، اگرچه کامل نیستند، اما نقش مؤثری در ارتقای سطح دانش عمومی و علمی در خصوص حشرات ایفا می‌کنند و می‌توانند به حفاظت از گونه‌های ارزشمند و در حال انقراض کمک کنند.

حال و هوای جنگل و دریا را با هم دارد! پالداریوم که با الهام از جنگلهای پر باران و باتلاقها شبیه سازی شده است، در واقع تلفیقی از آکواریم و تراریوم است. این محصول اندازه های مختلفی دارد و گاهی حتی به بزرگی یک اتاق در نظر گرفته می شود. نام دیگر آن آکواریم نیمه پر است که در بخش خشک آن گیاهان و صخره ها به چشم می خورند. این محصول می تواند گزینه مناسبی برای تغییر چهره خانه شما باشد.
ریپاریوم هم نوعی پالداریوم است که در آن جریان چرخشی آب بین قسمتهای مختلف آن ایجاد شده است.

حال و هوای جنگل و دریا را با هم دارد! پالداریوم که با الهام از جنگلهای پر باران و باتلاقها شبیه سازی شده است، در واقع تلفیقی از اکواریم و تراریوم است. این محصول اندازه های مختلفی دارد و گاهی حتی به بزرگی یک اتاق در نظر گرفته می شود. نام دیگر آن آکواریم نیمه پر است که در بخش خشک آن گیاهان و صخره ها به چشم می خورند. این محصول می تواند گزینه مناسبی برای تغییر چهره خانه شما باشد.
ریپاریوم هم نوعی پالداریوم است که در آن جریان چرخشی آب بین قسمتهای مختلف آن ایجاد شده است.

پالداریوم چیست ؟

پالداریوم به آکواریوم هایی گفته می شود، که محل زندگی انواع گیاهان و موجودات زنده است. این اکوسیستم در ابعاد مختلف قابل ساخت می باشد، که محل مناسبی جهت رشد گیاهان، و گونه های جانوری آبزی یا دوزیست خواهد بود.

این طبیعت مینیاتوری، نسبت به آکواریوم از زیبایی و قابلیت های بیشتری برخوردار است. طیف گسترده ای از موجودات زنده جانوری و گیاهان در این زیستگاه به راحتی قابل پرورش و رشد هستند. پالداریوم یک کلمه لاتین است که به زبان فارسی معنای “مکانی باتلاقی” را می دهد.

گیاهان مورد استفاده در این طبیعت مینیاتوری باید از نوع آبزی یا نیمه آبزی باشند. گیاهان خزنده، آبزی و شناور پرکاربردترین نوع از موجودات زنده برای استفاده در این طبیعت مینیاتوری هستند. باید در استفاده از گیاهان گوشتخوار و سمی برای حیوانات پالداریوم خودداری شود. همواره اطمینان از PH  آب و سختی یا دمای آن واجب است. حیوانات دوزیست، آبزی یا خزندگان، گزینه های مناسب پرورش در این اکوسیستم می باشند.

این اکوسیستم جذاب درون شیشه ای کنار محل کار یا منزل شما، یک زیبایی خیره کننده را عرضه می کند. این نمونه ی کوچک شده از طبیعت، ناخودآگاه شما را به سمت نهری در میان جنگل های بارانی می برد. نهری جاری از آب که موجودات زنده ی کوچک نیز در آن زندگی می کنند.

اگر در انتخاب گیاهان و حیوانات این اکوسیستم دقت نمایید، نیاز به نگهداری کمتری دارید. این زیستگاه آبی-خشکی یک طراحی خلاق از طرف انسان است تا در بین مشکلات شهر نشینی و زندگی مدرن، کمی به طبیعت نیز توجه نماید. این هنر انسان است که توانسته با خلق همچین اثری، روح خود را به سمت طبیعت سوق دهد و از زندگی ماشینی جدا شود.

بیشتر بخوانیم : پلنت

مراحل ساخت پالداریوم

اگر پالداریوم را به سه بخش تقسیم بندی کنیم، شامل زمین، آب و گیاه می شود. همیشه آب و زمین باید در دو بخش با فاصله ی مشخص قرار گیرند، و می توان از حیوانات و گیاهان آبزی یا خشکی در آن ها استفاده نمود. در واقع پالداریوم بخشی از فضای سبز، رود، سنگ و جنگل است که به صورت مینیاتوری ساخته شده است.

برای آشنایی با نحوه ساخت پالداریوم، ابتدا باید هدف خود را بیابید. آیا میخواهید به پرورش موجودات آبزی در بپردازید یا خشکی؟ پاسخ به این سوال فقط به خود شخص بستگی دارد. ممکن است تنها بخواهید از زیبایی آن در دکوراسیون داخلی بهره ببرید؛ که هرکدام تجهیزات خاص خود را می طلبد. در ادامه به انواع تجهیزات پالداریوم می پردازیم.

خرید شیشه پالداریوم قدم اولیه برای ساخت آن است. در مرحله ی بعدی باید گیاه پالداریوم را انتخاب نمایید. اگر علاقه به پرورش حیوانات دارید، باید نوع آن را انتخاب کنید. در قسمت سوم به سراغ انتخاب جنس زمین بروید. می توانید از سنگ، شن، خاک یا چوب برای این اکوسیستم جذاب استفاده کنید.

بیشتر بخوانیم : فلاور باکس چوبی

در قسمت آخر با استفاده از یک قفسه شناور با جنس پلاستیک پی وی سی می توانید دو قسمت آبی و خشکی را از یکدیگر جدا نمایید. این چهار بخش که به آنها اشاره شد مراحل کلی ساخت پالداریوم می‌باشد. داشتن یک پالداریوم ساخت خود، به مراتب لذت بخش تر از خرید به صورت آماده است. حتی با ساخت یک پالداریوم بزرگ، هیجان و لذت داشتن آن را تجربه کنید.

با ساخت این طبیعت مینیاتوری می توانید به بسیاری از موجودات زنده کوچک، توانایی زندگی کردن ببخشید. این تجربه بزرگ حتی با تهیه یک مخزن کوچک نیز ایجاد می شود. برای داشتن یک پالداریوم با عمر طولانی باید به نوع گیاه، نوع زمین و مقدار آب توجه نمود. گیاهان داخل پالداریوم باید طول مناسب با هدف ایجاد سایه جهت زندگی حیوانات موجود در آن باشد.

زمین این اکوسیستم نیز باید از جنسی انتخاب شود، که مقاومت کافی در مقابل فرسایش را داشته، و بستری مناسب برای زندگی موجودات داخل آن باشد. برای پر کردن آب داخل آن، می بایست به خصوصیات معدنی دقت نمود. آب این طبیعت مینیاتوری، باید به دور است انواع آلودگی و موجودات خطرناک باشد.
مرحله اول: از صفحات جدا کننده مابین زمین و آب استفاده نمایید. بهتر است که جنس این جداکننده ها از نوع سیلیکون باشد. وجود زهکش در اطراف زمین برای جلوگیری از سرریز شدن آب واجب است.

قرار دادن قفسه شناور از جنس پی وی سی، در داخل این اکوسیستم، سبب ایجاد محل مناسب استراحت موجودات زنده خشکی مانند لاک پشت می شود. ارتفاع آب باید کمتر از سطح زمین باشد. این کار، زیبایی بیشتری را به طبیعت مینیاتوری شما می بخشد، و محل مناسبی برای زندگی دوزیستان یا ماهیان فراهم می شود.

بیشتر بخوانیم : تراس گاردن

قیمت پالداریوم

اگر می خواهید یک پالداریوم خرید کنید، باید به نکاتی که در این مطلب به آن ها اشاره شد، توجه نمایید. پالداریوم قیمت مناسب تری در مقابل آکواریوم دارد و از قابلیت های بیشتری نیز برخوردار است. تهیه یک پالداریوم بزرگ در مقابل یک آکواریوم به همان ابعاد، مقرون به صرفه تر و زیباتر می باشد.

این طبیعت مینیاتوری زیبا با سایز متوسط، قیمتی در حدود 3 میلیون تومان را در بازار دارد، که با خرید آن، می توانید حس کنید گوشه ای از طبیعت سبز جنگلی، در منزل یا محل کار شما قرار دارد. حداقل قیمت یک پالداریوم کوچک در بازار، قیمت تقریبی یک میلیون تومان دارد.

ویواریوم یک تنگ شیشه ای است که در آن انواع چمنهای مخصوص آکواریوم کاشته شده است و رشد کمی دارد. ویواریوم کلمه ای لاتین به معنای محل زندگی و سازه است که در نگاه اول شباهت زیادی به آکواریم دارد تنها با این تفاوت که که در ویواریوم می توانیم گیاهان و جانوران غیر آبی یا نیمه آبی را هم نگهداری کنیم.
درباره ویواریوم باید گفت که می توانید این تنگها را بدون آب و تنها با مرطوب نگه داشتن چمنها نگهداری کنید اما حتما باید درب آنها را بسته نگهدارید تا همواره محیط داخل تنگ مرطوب بماند. در این تنگها می توانید ماهی هم نگهداری کنید.

ویواریوم کلمه ای لاتین که به معنای محل زندگی و سازه است که در نگاه اول شباهت زیادی به آکواریوم دارد تنها با این تفاوت که که در ویواریوم میتوانیم گیاهان و جانوران غیر آبی یا نیمه ابی را در کنار هم داشته باشیم.
یکی از تفاوت های تراریوم با ویواریوم وجود حیوان داخل آن است مثل استفاده از دوزیستان و تفاوت دیگر امکانات و وسایل هستند که ما را در نگهداری هرچه راحت تر و اصولی تر آن یاری می نماید.

ویواریوم یک تنگ شیشه ای است که در آن انواع چمنهای مخصوص آکواریوم کاشته شده است و رشد کمی دارد. ویواریوم کلمه ای لاتین به معنای محل زندگی و سازه است که در نگاه اول شباهت زیادی به آکواریم دارد تنها با این تفاوت که که در ویواریوم می توانیم گیاهان و جانوران غیر آبی یا نیمه آبی را هم نگهداری کنیم.
درباره ویواریوم باید گفت که می توانید این تنگها را بدون آب و تنها با مرطوب نگه داشتن چمنها نگهداری کنید اما حتما باید درب آنها را بسته نگهدارید تا همواره محیط داخل تنگ مرطوب بماند. در این تنگها می توانید ماهی هم نگهداری کنید.

ویواریوم (Vivarium) یا زیست‌گاه مصنوعی، فضایی کنترل‌شده است که برای نگهداری و بررسی انواع مختلف موجودات زنده، مانند گیاهان، حشرات، خزندگان و حتی برخی پستانداران کوچک طراحی می‌شود. در ویواریوم، شرایط محیطی مانند دما، رطوبت، نور و تهویه به گونه‌ای تنظیم می‌شوند که شبیه به زیستگاه طبیعی این موجودات باشند و به آن‌ها امکان زنده‌مانی و رشد داده شود.

انواع ویواریوم‌ها

ویواریوم‌ها بسته به نوع موجوداتی که در آن‌ها نگهداری می‌شوند، در چندین دسته قرار می‌گیرند:

1. تراریوم (Terrarium): این نوع از ویواریوم‌ها برای نگهداری گیاهان و حیوانات خاکزی و نیمه‌خشکی، مانند خزندگان، دوزیستان و برخی از گیاهان، به کار می‌رود. تراریوم‌ها به گونه‌ای طراحی می‌شوند که شرایط محیطی خشک یا مرطوب مورد نیاز را فراهم کنند.
2. آکواریوم (Aquarium): آکواریوم‌ها محیطی آبی برای نگهداری انواع ماهی‌ها، گیاهان و موجودات آبزی هستند. آن‌ها شامل سیستم‌های کنترل کیفیت آب و نور هستند که برای حمایت از زندگی دریایی ضروری است.
3. پالوداریوم (Paludarium): پالوداریوم ترکیبی از تراریوم و آکواریوم است و در آن، بخش‌هایی از آب و خشکی ترکیب شده‌اند. این زیستگاه‌ها برای گونه‌هایی که نیاز به هر دو محیط دارند، مانند دوزیستان و برخی از گیاهان ساحلی، مناسب‌اند.
4. انسکتاریوم (Insectarium): به صورت ویژه برای نگهداری و مطالعه حشرات ساخته می‌شود و به گونه‌ای طراحی شده که بتواند زیستگاه طبیعی حشرات را به خوبی شبیه‌سازی کند.
5. ریپاریوم (Riparium): ریپاریوم‌ها زیستگاه‌های شبیه‌سازی شده‌ای هستند که از مناطق ساحلی یا کنار رودخانه‌ای الهام گرفته‌اند و اغلب دارای گیاهان نیمه‌آبزی هستند.

مزایای ویواریوم‌ها

• تحقیق و مطالعه علمی: ویواریوم‌ها محیط مناسبی برای تحقیق درباره رفتارهای زیستی، زادآوری و تعاملات اکولوژیکی موجودات فراهم می‌کنند.
• آموزش و آگاهی‌رسانی: این فضاها برای آموزش عمومی بسیار مفید هستند و به مردم کمک می‌کنند تا از نزدیک با اهمیت حفظ تنوع زیستی آشنا شوند.
• حفاظت از گونه‌های در معرض خطر: ویواریوم‌ها امکان پرورش و نگهداری گونه‌های نایاب و در معرض انقراض را فراهم می‌کنند و می‌توانند نقش مهمی در حفظ گونه‌های ارزشمند داشته باشند.

معایب ویواریوم‌ها

• هزینه‌های نگهداری و انرژی: تنظیم دائمی شرایط محیطی برای شبیه‌سازی زیستگاه طبیعی، نیازمند انرژی و تجهیزات پیشرفته است.
• محدودیت‌های شبیه‌سازی زیستگاه: برای برخی از گونه‌ها، شبیه‌سازی کامل زیستگاه طبیعی دشوار است و ممکن است روی رفتار و سلامت آن‌ها تاثیر منفی بگذارد.
• مشکلات بهداشتی و سلامتی: عدم رعایت اصول بهداشتی در ویواریوم‌ها می‌تواند منجر به شیوع بیماری‌ها شود، که هم برای موجودات داخل ویواریوم و هم برای پرسنل خطرساز است.

نتیجه‌گیری

ویواریوم‌ها با ایجاد زیستگاه‌های کنترل‌شده و مصنوعی، ابزاری ارزشمند برای تحقیق، آموزش و حفاظت از موجودات زنده هستند. با این حال، چالش‌هایی مانند هزینه‌های بالا و نیاز به تجهیزات پیشرفته نیز دارند. با مدیریت صحیح، ویواریوم‌ها می‌توانند نقش مهمی در حفاظت از گونه‌ها و افزایش دانش بشر درباره محیط‌های طبیعی ایفا کنند.

باغ ژاپنی همانطور که از نام آن پیداست، سرچشمه در سبک باغ­سازی ژاپن دارد و به شیوه­ای خاص از باغ سازی اطلاق می­شود که در آن از المانهایی چون گلها و گیاهان رنگارنگ استفاده می­شود. این گلها در ترکیب با عناصر دیگر مانند برکه­های کم­عمق، حصارهای سنگی، نرده­هایی از جنس بامبو، پلهای چوبی و یا سنگی بر فراز برکه­ها و جزایر مصنوعی پر از گل و گیاه نمای کلی باغ را شکل می­دهند.

ظرافت کار در طراحی باغهای ژاپنی بسیار مهم است، چراکه این باغها در اصل با هدف مراقبه و تمدد اعصاب ساخته می‌شوند.

چهار پارامتر اساسی در طراحی باغ ژاپنی شامل سنگ، آب، گیاهان و تزئینات است و پنج اصل طراحی باغ هم به عدم تقارن، محوطه، اقتباس از طبیعت، تعادل و نماد گرایی برمی­گردد. در ادامه چنج اصل طراحی باغ ژاپنی را شرح می­دهیم.

1. نامتقارن

از آنجا که هیچ خط مستقیم یا اشکال هندسی در طبیعت وجود ندارد و تنها خطوط منحنی توسط طبیعت خلق می­شود، باغهای ژاپنی فاقد خط­های هندسی هستند.

2. تعادل

ایجاد تعادل در طراحی باغ ژاپنی مهم است که با کمک اجزای و اصول زیادی انجام می­گیرد.

3. اقتباس از طبیعت

در باغ های ژاپنی، اصلی ترین موضوع و عنصر اقتباسی، طبیعت است. مناظر طبیعی اصل اولیه محوطه­سازی هستند و جلوه­های پس­زمینه تقویت می­شوند. این باغها تحت تاثیر فلسفه­های تائو، بودیسم و شینتو به دنبال ساخت فضایی برای تفکر فلسفی هستند.

4. محوطه

بسیاری از باغهای ژاپنی گویا با این دید طراحی می­شوند که منظره­ای دیدنی برای کسی که پشت پنجره نشسته است طراحی کند. یک پنجره بزرگ که به یک باغ باز می­شود می تواند به عنوان یک قاب عکس خوش­منظره عمل کند.

5. مسیرها

مسیرهای باغ ژاپنی، شنی‌، ماسه­ای و یا سنگی هستند.

6. گیاهان

گیاه عنصر بسیار مهم باغهای ژاپنی است. درختان، درخچه های گلدار، چمنها، قارچها و … در اندازه­ها و بافتهای مختلف در باغ ژاپنی وجود دارند. درختان آلو و گیلاس که شکوفه­های زیبایی دارند ولی در زمستان عاری از برگ می­باشند و همچنین درختان همیشه سبز مانند کاج در این باغها کاربرد دارند.  گیاه مهم بامبو است که نمادی از ثروت می­باشد.

7. تزئينات

حوض آبهای سنگی همراه با بامبو و فانوسها از تزیینات مهم باغها هستند.

8. سنگها

سنگهای بزرگ در این باغها ارزش زیادی دارند و برای عبادت به عنوان یک جسم روحانی و مقدس مورد استفاده قرار می گیرد.

9. نمادگرایی

نمادها در فرهنگ ژاپن اهمیت بالایی دارند و در باغهایشان به کار می­روند. سنگهای بزرگ نماد تپه­ها، کوهها و جزایرند. باغهای خشک به طور کامل از سنگ، شن و ماسه ساخته شده­اند و نمادی از امواج اقیانوس و دریاهای خشن می­باشند. کاج سیاه و سفید، گیلاس ژاپنی و درختان آلو همه نشانه­های قدرت و استقامت در طراحی باغ ژاپنی هستند.

10. آب

آب عنصر مهم دیگر در این نوع از باغهاست. استخرها نم

آیا تا به حال فکر کرده‌اید که بام خانه یا محل کارتان می‌تواند به یک فضای سبز زیبا و دلنشین تبدیل شود؟ شاید تصور کنید که اجرای روف گاردن تنها مخصوص ساختمان‌های لوکس و گران‌قیمت است، اما حقیقت این است که انواع مختلفی از روف گاردن وجود دارد که متناسب با بودجه، نیاز و شرایط هر ساختمان طراحی می‌شوند.

برخی افراد به دنبال یک فضای سبز ساده و کم‌هزینه هستند، در حالیکه برخی دیگر می‌خواهند یک باغچه کامل با آلاچیق، آب‌نما و فضای نشیمن در پشت‌بام خود داشته باشند. اما چگونه می‌توان بهترین گزینه را انتخاب کرد؟ چه تفاوتی میان انواع روف گاردن وجود دارد و کدام مدل برای شرایط شما مناسب‌تر است؟

در این مقاله از سایت دیوار سبز قصد داریم، انواع طراحی روف گاردن را بررسی می‌کنیم تا به شما کمک کنیم بهترین انتخاب را برای بام سبز خود داشته باشید.

انواع روف گاردن بر اساس روش اجرا

روف گاردن‌ها بر اساس روش اجرا به سه دسته اصلی روف گاردن گسترده، روف گاردن متمرکز و روف گاردن مدولار (پرتابل) تقسیم می‌شوند. هر یک از این روش‌ها ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند که در ادامه با آنها آشنا می‌شویم:

 روف گاردن گسترده

در این روش، یک لایه نازک از بستر کاشت، اغلب با عمق ۱۰ تا ۲۰ سانتی‌متر، روی بام قرار می‌گیرد که برای کاشت گیاهان کم‌عمق و مقاوم مانند چمن، خزه، ساکولنت‌ها و برخی گیاهان پوششی مناسب است. این مدل روف گاردن یا بام سبز نسبت به روش‌های دیگر وزن کمتری داشته و برای ساختمان‌هایی که ظرفیت باربری محدود دارند، مناسب هستند. همچنین این مدل روف گاردن نسبت به روش‌های دیگر هزینه کمتری داشته و به دلیل افزایش عایق‌بندی سقف و کاهش اثر جزیره گرمایی شهری را به دنبال داشته و آبیاری و کوددهی کمتری نیاز دارد. این نوع روف گاردن بیشتر در پروژه‌های شهری برای افزایش سرانه فضای سبز و بهبود کیفیت محیط زیست اجرا می‌شود.

اما روف گاردن گسترده معایبی هم دارد که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• محدودیت در انتخاب نوع گیاهان (عدم امکان کاشت درخت و درختچه)
• فضای سبز یکدست و یکنواخت، بدون قابلیت طراحی المان‌های خاص مانند نشیمنگاه یا آبنما

روف گاردن متمرکز

یکی دیگر از انواع روف گاردن، روف گاردن متمرکز است. این روش شباهت زیادی به باغ‌های سنتی دارد و به دلیل استفاده از بستر کاشت عمیق‌تر حدود ۵۰ سانتی‌متر تا ۱ متر یا بیشتر، امکان کاشت انواع درختان، درختچه‌ها، گل‌های فصلی و چمن را دارد. روف گاردن متمرکز اغلب با طراحی مسیرهای پیاده‌روی، آلاچیق، آبنما و فضاهای نشیمن همراه است. از مزایا و معایب این مدل روف گاردن می‌توان موارد زیر را نام برد:

مزایا روف گاردن متمرکز

• امکان کاشت گیاهان، درختان و درختچه‌ها متنوع
• ایجاد فضایی دلنشین و کاربردی مشابه باغ‌های زمینی
• بهبود عایق‌بندی ساختمان در برابر تغییرات دما و سر و صدا
• ارزش افزوده بالا برای ساختمان و افزایش جذابیت بصری

معایب روف گاردن متمرکز

• هزینه بالا به دلیل نیاز به سازه‌های مقاوم، سیستم زهکشی پیشرفته و تجهیزات آبیاری
• وزن زیاد که نیازمند بررسی‌های دقیق مهندسی پیش از اجرا است.
• نیاز به نگهداری و آبیاری منظم

این نوع روف گاردن بیشتر در پروژه‌های مسکونی لوکس، هتل‌ها، مراکز تجاری و ساختمان‌های اداری مدرن استفاده می‌شود و یکی از محبوب‌ترین مدل‌ها برای افرادی است که به دنبال یک فضای سبز کامل و قابل استفاده روی بام خود هستند.

روف گاردن نیمه متمرکز یا مدولار (پرتابل)

این روش ترکیبی از دو مدل قبلی است و به صورت مدولار و پرتابل اجرا می‌شود. در این نوع روف گاردن، از گلدان‌های قابل جابه‌جایی، فلاورباکس‌ها و المان‌های مستقل استفاده می‌شود که امکان تغییر چیدمان را در آینده را ایجاد می‌کند. این مدل روف گاردن هم مزایا و معایب متعدد دارد که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از:

مزایا روف گاردن نیمه متمرکز یا مدولار

• امکان اجرای تدریجی و کم‌هزینه‌تر نسبت به مدل متمرکز
• قابلیت جابه‌جایی و تغییر طراحی بر اساس نیاز کاربر
• تنوع در انتخاب گیاهان با ترکیب عمق‌های مختلف کاشت
• مناسب برای ساختمان‌هایی با ظرفیت باربری متوسط

معایب روف گاردن نیمه متمرکز یا مدولار

• نیاز به برنامه‌ریزی دقیق برای جلوگیری از پراکندگی نامناسب المان‌ها
• در مقایسه با روف گاردن متمرکز، فضای سبز یکپارچه کمتری دارد.
• ممکن است به سیستم آبیاری و زهکشی جداگانه نیاز داشته باشد.

در این روش می‌توانید با استفاده از آبنما، آتشدان، مبلمان باغی، آلاچیق و پرگولا، فضایی دلنشین و قابل استفاده برای استراحت و تفریح ایجاد کنید. این مدل گزینه‌ای ایده‌آل برای فضاهای کوچک، ساختمان‌های مسکونی و تجاری با محدودیت وزنی و هزینه‌ای محسوب می‌شود.

انواع روف گاردن بر اساس نوع کاربری

روف گاردن‌ها علاوه بر ایجاد زیبایی و افزایش کیفیت زندگی شهری، می‌توانند کاربردهای متنوعی داشته باشند. بسته به هدف طراحی و اجرا، انواع روف گاردن (بام سبز) به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. در ادامه مهم‌ترین انواع روف گاردن بر اساس کاربری را بررسی می‌کنیم.

بام باغ

بام باغ رایج‌ترین نوع روف گاردن است که اغلب روی آپارتمان‌های مسکونی، برج‌ها و ویلاها اجرا می‌شود. این نوع روف گاردن به ساکنان امکان دسترسی به فضایی سبز، آرامش‌بخش و ایمن را می‌دهد. بام باغ‌ها ویژگی‌های کلیدی دارند که از جمله آنها می‌توان به:  

• امکان استفاده از گیاهان مقاوم در برابر شرایط آب‌وهوایی
• طراحی مسیرهای پیاده‌روی، مبلمان فضای باز و آلاچیق
• بهره‌گیری از سیستم‌های نورپردازی و آبیاری هوشمند
• ایجاد فضاهای چندمنظوره برای استراحت، ورزش و تفریح

زراعت عمومی

یکی دیگر از انواع بام سبزها کشاورزی با هدف کاشت و پرورش محصولات خوراکی و ارگانیک است. این نوع بام سبز به دلیل کمبود زمین‌های کشاورزی در شهرها، محبوبیت زیادی پیدا کرده است. این روف گاردن ها برای ساختمان‌های مسکونی حکم باغچه‌های کوچکی دارد که می‌توانید در آنها انواع محصولات مثل گوجه‌فرنگی، خیار، فلفل و سبزیجات را بکارید. اما این مدل بام سبز می‌تواند کاربرد تجاری هم داشته باشد. یعنی زمین کشاوری در ابعاد گسترده‌تر و چندطبقه باشد که از آنها به عنوان منبع درآمد پایدار استفاده کنید. البته باید نکات زیر را هم در استفاده از این مدل بام‌های سبز رعایت کنید:

• ظرفیت وزنی سقف را مدنظر قرار دهید و وزن را خیلی سنگین نکنید.
• برای کشاوری از خاک‌های سبک و مناسب با محصول استفاده کنید.
• سیستم زهکشی و آبیاری قطره‌ای مناسب طراحی کنید.
• برای پیشگیری از نفوذ آب به ساختمان فاضلاب را به شکل صحیح مدیریت کنید.

کافه روف گاردن

یکی دیگر از انواع بام سبز یا روف گاردن، کافه‌های روف گاردن است. کافه روف گاردن فضایی دل‌نشین و مدرن برای گذراندن اوقات فراغت و پذیرایی از مهمانان فراهم می‌کنند. این نوع کاربری ترکیبی از فضای باز و سرپوشیده بوده و با استفاده از پوشش‌های گیاهی، محیطی آرام و جذاب ایجاد می‌کند. این مدل روف گاردن‌ها را می‌توانید برای بخش‌هایVIP به صورت سالن‌های روباز و نیمه‌باز با مبلمان‌های مخصوص چیدمان کنید. این مدل روف گاردن‌ها اغلب دارای نورپردازی رمانتیک و تأسیسات گرمایشی مانند بخاری و آتشدان هستند تا در هر فصلی قابل استفاده باشد. در این مدل روف گاردن‌ها می‌توانید انواع مراسم و رویدادهای کوچک مانند جشن‌های تولد و سالگردها را برگزار کنید.

روف گاردن اداری

در ساختمان‌های اداری، طراحی روف گاردن به منظور ایجاد فضایی برای استراحت، تعامل کارکنان و حتی برگزاری جلسات کاری اجرا می‌شود. این نوع روف گاردن به افزایش بهره‌وری و کاهش استرس کارمندان کمک می‌کند. این روف گاردن‌ها اغلب شرایط زیر را دارند:

• آلاچیق‌های چهارفصل (آتریوم) با پوشش شیشه‌ای یا پلی‌کربنات
• تجهیز فضای سبز با میز و صندلی اداری مقاوم در برابر شرایط جوی
• ایجاد مسیرهای پیاده‌روی کوتاه برای تحرک و استراحت کارکنان در بین ساعات کاری
• طراحی فضای اختصاصی جلسات در کنار فضای سبز برای افزایش خلاقیت و تمرکز

سالن عقد و برگزاری مراسم در روف گاردن

یکی از کاربردهای جذاب و لاکچری روف گاردن، تبدیل آن به محلی برای برگزاری مراسم خاص مانند عقد، نامزدی و جشن‌های کوچک است. این نوع فضا به دلیل دسترسی به منظره‌ای زیبا و طراحی خاص، انتخابی منحصر‌به‌فرد برای برگزاری مراسم‌ها است. در این مدل روف گاردن‌ها

• با استفاده از نیمکت‌های شیک، گل‌آرایی و نورپردازی، تمرکز بر طراحی جایگاه عروس و داماد است.
• در این مدل‌ها دیوار سبز، آبنما، جوی آب و آتشدان برای ایجاد فضایی رمانتیک وجود دارد.
• استفاده از نورپردازی مخفی و ریسه‌های LED برای زیباسازی فضا در شب طراحی می‌شود.
• مسیر ورودی ویژه عروس و داماد با کف‌پوش‌های لوکس و گل‌آرایی وجود دارد.

جمع بندی

در این مقاله با 8 مدل مختلف از انواع روف گاردن (بام سبز) از نظر شیوه ساخت و کاربری آشنا شدیم. حالا بستگی به نیاز و کاربری ساختمان می‌توانید مدل مختلف بام سبز را انتخاب و روی پشت بام‌تان ایجاد کنید. طراحی و اجرای روف گاردن نیاز به مهارت و تخصص زیادی دارد تا عایق بندی، شیوه اجرا، مدیریت هزینه‌ها، انتخاب تجهیزات و … به بهترین شکل ممکن انجام شود. چنانچه نیاز به مشاوره یا تیم متخصص برای اجرا دارید می‌توانید از کارشناسان شرکت دیوارسبز کمک بگیرید. کافیست با شماره 09124949239 تماس بگیرید تا مشاوره‌های رایگان خدمتتان ارائه شود.

آیا فکر می‌کنید روی پشت‌بام شیب‌دارتان نمی‌توانید روف گاردن بسازید؟ شاید این تصور به‌خاطر چالش‌هایی باشد که در ذهن دارید: وزن اضافی، مشکلات زهکشی یا حتی نگرانی از هزینه‌های بالا. بسیاری از افراد معتقدند پشت‌بام‌های شیبدار برای اجرای روف گاردن مناسب نیستند، اما آیا این دیدگاه درست است؟ اگر شما هم جزء افرادی هستید که می‌خواهید از فضای بی‌استفاده پشت‌بام‌تان را تبدیل به یک بام سبز یا فضای سبز کوچک و دلنشین کنید اما به دلیل شیب آن نگران هستید؛ تا انتهای این مطلب بلاگ دیوار سبز با ما همراه باشید؛ زیرا قصد داریم شما را با تمام مراحل، چالش‌ها و نکات کلیدی ساخت روف گاردن روی پشت بام شیبدار آشنا کنیم.

آیا می‌توان روی پشت‌بام شیبدار روف گاردن ساخت؟

بله. بسیاری از افراد به اشتباه تصور می‌کنند روف گاردن تنها روی پشت‌بام‌های صاف قابل اجراست. اما واقعیت این است که پشت‌بام‌های شیبدار هم پتانسیل زیادی برای تبدیل شدن به یک فضای سبز و زیبا دارند، به شرطی که اصول و مراحل اجرای کار را به درستی رعایت شود. برای ساخت روف گاردن روی پشت بام شیبدار مراحلی مثل انتخاب مصالح، زهکشی و گیاهان مناسب چالش برانگیز خواهد بود. اما در ادامه ما همه نکاتی که باید در این زمینه رعایت کنید، آشنا می‌شوید.

مراحل ساخت روف گاردن روی پشت‌بام شیبدار

اجرای روف گاردن روی پشت‌بام شیبدار، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و رعایت مراحل اصولی است تا هم زیبایی و عملکرد مطلوبی داشته باشد و هم از مشکلات احتمالی جلوگیری شود. در ادامه، گام‌به‌گام مراحل ساخت این نوع روف گاردن را بررسی می‌کنیم:

 مرحله اول بررسی سازه و زیرساخت پشت‌بام

اولین مرحله ساخت روف گاردن روی پشت‌بام شیبدار، بررسی نوع سازه و زیر ساخت است. در این مرحله باید میزان وزن قابل تحمل ساختمان را بررسی و تحلیل کنید. در این مرحله باید مطمئن شوید که پشت‌بام می‌تواند وزن خاک، گیاهان و تجهیزات اضافی روف گاردن را تحمل کند. سپس باید شیب پشت بام را اندازه‌گیری کنید تا مطمئن شوید زاویه آن برای زهکشی مناسب است؛ در صورت نیاز اگر شیب پشت‌بام زیاد باشد باید اقدامات لازم برای تغییر زاویه و تراز کردن سطح را انجام دهید.

مرحله دوم طراحی سیستم زهکشی و جلوگیری از نفوذ آب

در مرحله بعدی باید لایه مناسب زهکشی را نصب کنید تا آب اضافی در پشت‌بام جمع نشود و از خروجی‌های تعبیه شده به سادگی خارج شود. بهتر است شیب را به شکلی طراحی کنید که در کل سطح پشت‌بام یکنواخت و حداقل 2 درصد باشد. پس از زهکشی نوبت نصب لایه‌‌های عایق‌ مقاوم در برابر نفوذ آب است. با نصب این لایه‌ها از نشت آب به بدنه و طبقات پایین ساختمان جلوگیری می‌کنید.

مرحله سوم انتخاب نوع گیاهان مناسب

سومین مرحله ساخت روف گاردن روی پشت‌بام شیبدار، انتخاب گیاهان مناسب برای روف گاردن شیب‌دار است. برای این مدل بام‌ها باید گیاهان سبک و مقاوم که وزن کمی دارند و در برابر شرایط سخت محیطی مقاوم هستند یا گیاهانی که ریشه‌های کم عمق دارند را نصب کنید. برای این مدل بام سبز بهترین گیاهان عبارتند از: سدوم‌ها، خرفه، اسطوخودوس، رز مینیاتوری، شمعدانی، مارگریت، یوکا، بونسای سرو، پاپیتال، یاسمن و …

مرحله چهارم انتخاب سیستم آبیاری مناسب

در چهارمین مرحله ساخت روف گاردن روی پشت‌بام شیبدار باید سراغ سیستم آبیاری روف گاردن بروید. در این مرحله باید از این انواع سیستم‌های آبیاری بهترین روش را انتخاب کنید. از نظر کارشناسان سیستم آبیاری قطره‌ای برای این سیستم بسیار مناسب است؛ زیرا هم مصرف آب را کاهش داده و هم می‌تواند همه گل‌ها را به طور یکنواخت آبیاری کند.

مرحله پنجم تهیه متریال و نصب لایه‌های اصلی

در مرحله پنجم باید سراغ انتخاب مترال مناسب و نصب لایه‌های اصلی بروید. برای ساخت روف گاردن روی پشت‌بام شیبدار باید لایه‌های زهکشی، فیلتر و پوشش گیاهی مناسب را به ترتیب نصب کنید. سپس از خاکی سبک با قابلیت زهکشی بالا استفاده کنید تا وزن اضافی به پشت‌بام وارد نشود. همچنین برای کاهش وزن سازه و افزایش انعطاف در طراحی، می‌توانید از گلدان‌های مدولار قابل جابه‌جایی استفاده کنید.

مرحله ششم ایجاد فضاهای کاربردی و تزئینی

در آخرین مرحله ساخت روف گاردن روی پشت‌بام شیبدار باید سراغ وسایل تزئینی و اضافه که قصد دارید در روف گاردن یا بام سبزتان داشته باشید، بروید. برای این فضاها اغلب نیمکت‌های باغی یا مبلمان مناسب فضای باز، ابزارهای نورپردازی و سایه بان یا داربست‌های گیاهی استفاده می‌شوند. بر حسب نیاز و بودجه‌تان می‌توانید بهترین وسایل را انتخاب و خریداری کنید.

هزینه ساخت روف گاردن روی پشت‌بام شیبدار چقدر است؟

هزینه ساخت روف گاردن روی پشت‌بام شیبدار به عوامل مختلفی بستگی دارد و نمی‌توان یک عدد ثابت را برای آن تعیین کرد. در ادامه، مهم‌ترین عوامل موثر بر هزینه‌ها را بیان می‌کنیم:

• پیش از شروع پروژه، باید مطمئن شوید که پشت‌بام می‌تواند وزن روف گاردن را تحمل کند. این بررسی توسط مهندسین متخصص انجام می‌شود و هزینه دارد.
• پس از بررسی باید به منظور جلوگیری از نفوذ آب، لایه‌های عایق و سیستم زهکشی نصب کنید.
• نوع روف گاردن انتخابی شما هم در هزینه ساخت تاثیرگذار است. اگر محدودیت بودجه دارید می‌توانید سراغ روف گاردن گسترده بروید.
• متریال‌هایی مانند خاک سبک، لایه‌های زهکشی، عایق ضدآب و پوشش گیاهی انتخابی شما هم روی هزینه ساخت و طراحی روف گاردن تاثیرگذار است.  
• نوع گیاهان، تجهیزات جانبی مثل سکو، مبلمان، نوع نورپردازی، آبنما و … هم در هزینه‌های پرداختی بابت روف گاردن بسیار موثر هستند.

خوشبختانه با استفاده از گیاهان مقاوم و ارزان قیمت، طرح‌های ساده و مصالح اقتصادی و گلدان‌های مدولار می‌توانید هزینه ساخت و ساز روف گاردن روی پشت بام شیبدار را تا حد زیادی کاهش دهید.

4 چالش ساخت روف گاردن روی پشت بام شیبدار+ راه حل آنها

چالش ساختاری و آب‌بندی

اولین چالش پشت‌بام‌های شیبدار، مناسب نبودن سطح برای کاشت گیاهان است. این مدل‌ها اغلب برای خروج راحت‌تر آب به این شکل طراحی شده‌اند و برای کاشت گیاهان مناسب نیستند. برای حل این مشکل باید از سیستم‌های آب‌بندی پیشرفته استفاده کرده و شیب سطح را تغییر دهید تا به گیاهان آسیبی نرسد.

چالش آب‌دهی و زهکشی

شیب پشت‌بام باعث سخت شدن فرآیند آب‌دهی به گیاهان و احتمال تجمع آب در نقاط پایین‌تر می‌شود. به این منظور باید سیستم‌های زهکشی مناسب مانند لایه‌های فیلتر و کانال‌های زهکشی درست کنید تا آب به طور یکنواخت در کل سطح بام پخش شود.

چالش مقاومت در برابر باد

پشت بام‌های شیبدار بیشتر در معرض بادهای شدید قرار دارند که این مسئله می‌تواند به گیاهان آسیب بزند. برای حل این مشکل باید حفاظ‌های بادگیر در اطراف پشت بام بسازید یا گیاهان مقاوم به باد را روی پشت‌بام‌تان ایجاد کنید.

چالش نگهداری و دسترسی به گیاهان

دسترسی به گیاهان در بام‌های شیبدار به دلیل شیب و ارتفاع زیاد دشوار است. اما برای رفع این مشکل می‌توانید راه پله جدید یا نردبان ایمان تهیه کنید تا دسترسی برایتان ساده‌تر شود.

نکات مهم برای ساخت و استفاده از روف گاردن در پشت‌بام شیبدار

در فرآیند ساخت و استفاده از روف گاردن در پشت‌بام شیبدار، رعایت نکات ایمنی برای جلوگیری از حوادث و حفظ سلامت افراد و ساختار بام ضروری است. در زیر نکات ایمنی را به زبان ساده بیان می‌کنیم:

• برای جلوگیری از سقوط حتما از نرده‌ها و حفاظ‌های مقاوم و ایمن در اطراف بام و پله‌های روف گاردن استفاده کنید.
• به منظور جلوگیری از لغزش روی بام شیبدار، پوشش‌های ضد لغزش در سطح بام و مسیرهای دسترسی نصب کنید.
• به صورت دوره‌ای سیستم‌های زهکشی و کانال‌های آب را کنترل کنید تا مسیرهای خروج آب مسدود نشده باشد.
• پیش از شروع ساخت روف گاردن مطمئن شوید که پشت‌بام توانایی تحمل وزن اضافی خاک، گیاهان و سایر تجهیزات را داشته باشد.
• از مصالح سبک و مقاوم برای ساخت بستر گیاهان استفاده کنید تا بار اضافی به پشت‌بام وارد نشود.
• بهتر است گیاهانی مقاوم به باد، خشکی و دماهای شدید را برای بام سبز انتخاب کننید که کمتر نیاز به نگهداری داشته باشند.
• برای سیستم‌های آبیاری و بسترهای خاکی به منظور جلوگیری از آسیب در برابر شرایط جوی و تغییرات دما محافظ تهیه کنید.
• اگر می‌خواهید برای روف گاردن سیستم‌های برقی برای روشنایی یا آبیاری استفاده می‌کنید از تیمی متخصص کمک بگیرید که همه نکات ایمنی را رعایت کنند تا خطر برق گرفتگی به حداقل برسد.
• گیاهان را به‌صورت دوره‌ای هرس و به خاک مواد مغذی اضافه کنید تا همیشه زیبایی خود را حفظ کنند.
• به صورت دوره‌ای عایق‌های ضدآب را بازبینی کنید تا نشتی نداشته باشند.
• از اشیاء برنده، تیز یا خطرناک در ساخت روف گاردن استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است حین کار یا در زمان استفاده منجر به حادثه شود.
• اگر شیب پشت‌بام شما بیشتر از 5 درجه است باید از لایه‌هایی که در برابر نفوذ آب مقاوم‌تر هستند و گیاهانی که نیاز به آب کمتری دارند استفاده کنید.
• اگر شیب بیشتر از 45 درجه است امکان ساخت روف گاردن روی پشت بام وجود ندارد.
• برای بام‌هایی که بیشتر از 20 درجه شیب دارند باید حتما از لایه ضد لغزش استفاده کنید.
• اگر می‌خواهید روی پشب‌بام شیبدار بذر بکارید باید از مواد چسبنده خاک استفاده کنید تا بذر از سطح جدا نشود.

جمع بندی

در این مقاله با همه نکاتی که باید قبل از طراحی روف گاردن روی پشت بام شیبدار بدانید، اشاره کردیم تا بتوانید آگاهانه تصمیم بگیرید. اما در صورتی‌که برای هر مرحله از بررسی، اجرا یا خرید تجهیزات روف گاردن به مشاوره نیاز دارید کافیست با شماره09124949239  تماس بگیرید. کارشناسان ما با سال‌ها سابقه درخشان در زمینه طراحی و اجرای انواع روف گاردن، دیوار سبز، تراس سبز و … آماده ارائه خدمت به شما هستند.

عایق کاری روف گاردن یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در طراحی روف گاردن است؛ زیرا از نفوذ آب، رطوبت، ریشه گیاهان و … به ساختمان جلوگیری می‌کند. عایق‌کاری یا عایق بندی روف گاردن می‌تواند به حفظ سلامت سازه ساختمان کمک و از بروز آسیب‌های جدی جلوگیری کند. در این مقاله سایت دیوار سبز قصد داریم به اهمیت عایق کاری روف گاردن، انواع روش‌ها و مراحل آب بندی روف گاردن بپردازیم؛ پس در ادامه با ما همراه باشید.

با توجه به اینکه با انتخاب صحیح مواد و تکنیک‌های عایق کاری می‌توانید به حفظ سلامت و طول عمر روف گاردن کمک کنید، پیشنهاد می‌کنیم حتما قبل از عایق کاری روف گاردن خود با یک مهندس که در زمینه آب بندی و اجرای روف گاردن تخصص دارد، مشورت کنید. برای اینکار کافیست با شماره 09124949239 تماس بگیرید.

اهمیت عایق کاری روف گاردن چیست؟

امروزه بسیاری از سقف‌های خانه‌ها، آپارتمان‌های مسکونی و اداری-تجاری به روف گاردن تبدیل شده‌است تا علاوه بر زیبایی به کاهش آلودگی هوا، تولید اکسیژن و حفظ محیط زیست کمک کند. در قدیم پشت بام‌ها فقط آسفالت شده یا با عایق‌های معمولی پوشش داده می‌شدند. اما امروزه عمر ساختمان بسیار مهم شده و اهمیت عایق‌کاری بسیار بیشتر از قبل شده‌است. مخصوصا برای روف گاردن‌ها که با وجود گیاهان می‌توانند احتمال نفوذ رطوبت و آب باران را به ساختمان بیشتر کنند.

در طراحی و ساخت روف گاردن باید ابتدا عایق کاری را انجام دهید؛ سپس سایر مراحل را اجرا کنید. حتی اگر یک سوراخ کوچک در عایق کاری وجود داشته باشد می‌تواند منجر به نفوذ آب به داخل ساختمان و بروز خرابی‌های جدی شود. برخی از مهم‌ترین دلایل اهمیت عایق بندی روف گاردن عبارتند از:

• جلوگیری از نفوذ آب به سقف و ستون‌های اصلی ساختمان
• کاهش نیاز به آبیاری گیاهان و استفاده کمتر از آب
• جلوگیری از نفوذ ریشه‌های گیاهان به داخل دیوارها و سقف
• کاهش هدررفت انرژی در فصول سرد و حفظ گرما در داخل ساختمان
• افزایش خنکی داخل ساختمان در فصول گرم و جلوگیری از هدر رفت انرژی وسایل سرمایشی

انواع روش‌های عایق کاری روف گاردن

عایق‌کاری روف گاردن به روش‌های مختلف قابل انجام است که هر یک مزایا و معایب خاص خود را دارند. از گذشته تا امروز از متریال‌های متنوعی برای عایق‌کاری پشت بام‌های خانه‌ها استفاده می‌شد. برای مثال در ابتدا کاهگل گزینه رایج بود که وزن زیاد و کارایی پایین داشت و جای خود را کم‌کم به قیرگونی و آسفالت و ایزوگام داد که کمتر دچار ترک یا پوسیدگی می‌شدند. اما امروزه، عایق‌کاری روف گاردن و پشت‌بام‌ها بیشتر بر پایه ترکیب برخی از روش‌های قدیمی و استفاده از عایق‌های نانو، رزین و اپوکسی و سایر مواد پیشرفته است که دوام بالایی دارند و نفوذناپذیر هستند. در ادامه با 6 روش رایج برای عایق کاری یا آب بندی روف گاردن بیشتر آشنا می‌شویم.

1-      عایق بندی روف گاردن با ایزوگام

ایزوگام یکی از بهترین روش‌ها برای عایق کاری روف گاردن و سقف خانه‌ها است. با ترکیب کردن پلاستیک و قیر با درصدهای مختلف، انواع مختلفی از ایزوگام را بوجود می‌آید که کیفیت ایزوگام به این درصدها بستگی دارد. ایزوگام‌ها به طور کلی مقاومت زیادی در برابر تغییرات سرمایی و گرمایی شدید ندارند و مدت زمان طولانی ماندگار نیستند و بعد از مدتی ترک می‌خورند.

2-      عایق بندی روف گاردن با قیرگونی

قیرگونی به طور کلی روش مطمئن‌تر و بهتری در مقایسه با ایزوگام است و نسبت به آن دوام و طول عمر بیشتری دارد. کیفیت این روش به نوع قیر و گونی و تعداد لایه‌های اجرا بستگی دارد. توصیه می‌کنیم پس از کامل کردن لایه‌های قیرگونی یک لایه محافظ نیز روی آن اجرا کنید تا دوام بیشتری از خود نشان دهد. دوام قیرگونی به طور کلی از ایزوگام بیشتر است اما در برابر تغییرات شدید دمایی، تابش شدید نور خورشید، شرایط جوی و میزان باد و باران و… مقاومت بالایی نداشته و پس از مدتی ترک می‌خورد.

3-      عایق بندی روف گاردن با مواد پلاستیکی

با پیشرفت علم و تولید مواد پلاستیکی متنوع با دستگاه‌ها و روش‌های مختلف، دسته‌ای از مواد پلاستیکی ساخته شدند که مناسب عایق بندی روف گاردن هستند. جنس مواد اولیه و درصد آنها در مواد پلاستیکی مورد استفاده، تاثیر بسیار زیاد و مستقیمی در استحکام این لایه دارد. اجرا کردن این لایه نیز به دستگاه‌های خاصی نیاز دارد که کار کردن با آنها پیچیده است و فرد باید تخصص زیادی داشته باشد. همچنین این مدل آب بندی روف گاردن به دلیل بالا بودن قیمت مواد اولیه و دستگاه‌ها نسبت به دو روش قبلی هزینه بیشتری دارد.

4-      عایق کاری روف گاردن با مواد نانو

مواد رزین، سیمان و آب در کنار یکدیگر می‌توانند برای مدت 10 تا 15 سال آب بندی روف گاردن را انجام دهند. مواد نانو مزیت‌های بسیار زیادی نسبت به مواد پلاستیکی دارند اما مقاومت آنها در برابر فشار ریشه گیاهان نسبت به مواد پلاستیکی کمتر است. این موارد در زمان اجرا باید طوری روی سطح پخش شوند که 1 الی 2 سانتی‌متر ضخامت داشته‌باشند. این ضخامت بسیار اهمیت دارد و اگر درست اجرا نشود گیاهان نمی‌توانند رشد مناسبی داشته باشند و پروژه روف گاردن اجرایی شکست می‌خورد.

5-      عایق بندی روف گاردن با فایبرگلاس

فایبرگلاس نیز نوعی رزین است که با موادی از پایه نفتی تهیه شده و مقاومت بسیار بالایی از خود نشان می‌دهند. انواع مختلفی از فایبرگلاس‌ها وجود دارد که مقاومت‌هایی با سطوح مختلف از خود بروز می‌دهند. بعضی از انواع آنها آنقدر محکم‌اند که حتی بدنه کشتی و هواپیما نیز از آنها ساخته می‌شود.

روف گاردن‌هایی که اسکلت اصلی آنها از فایبرگلاس ساخته شده، طول عمر بسیار بالاتر نسبت به سایر روش‌های عایق بندی دارند و حتی می‌توانند تا 50 سال می‌تواند بدون آسیب دوام بیاورد. توصیه می‌کنیم در صورت تمایل به اجرای فایبرگلاس حتما از مهندس متخصص در این زمینه کمک بگیرید و خودتان به تنهایی آن را اجرا نکنید؛ زیرا باید تمام ترکیبات مورد استفاده از بهترین مواد باشند تا مقاومت بالای خود را نشان دهند.

بیشتر بخوانید: نگهداری از روف گاردن در زمستان

6-      عایق بندی روف گاردن با رزین

ششمین روش عایق کاری روف گاردن، استفاده از رزین‌های پلیمر، کوپلیمر و آکرولیک است. این رزین‌ها در انواع مختلف و با ترکیبات متفاوتی در بازار وجود دارند که کیفیت آن‌ها بسته به نوع و ترکیب انتخابی، متفاوت است. برخی از این رزین‌ها به صورت تک‌دوز و برخی دیگر به صورت دو دوز عرضه می‌شوند که نیاز به مخلوط‌کردن دارند. استفاده از رزین‌ها برای عایق‌بندی به دلیل کیفیت بالا و عملکرد بهتر آن‌ها نسبت به مواد نفتی نظیر ایزوگام و قیر، گزینه مناسب‌تر است.

7-      آب بندی روف گاردن استفاده از کاشی و موزائیک

کاشی‌ها و موزائیک‌های ضد آب و ضد خوردگی نیز گزینه‌ای مناسب برای عایق‌بندی روف گاردن هستند. در این روش برای افزایش کارایی، از چسب‌های عایق مخصوص در میان کاشی‌ها و موزائیک‌ها استفاده می‌شود. این روش با توجه به عدم استفاده از مواد نفتی، به حفظ زیبایی روف گاردن کمک می‌کند. با این حال، هزینه مصالح در این روش زیاد و نصب آن دشوار است.

جدول مقایسه انواع روش‌های عایق کاری روف گاردن

در این قسمت انواع روش‌های عایق کاری روف گاردن را با هم مقایسه می‌کنیم:

ویژگی‌های بهترین عایق روف گاردن

فرقی ندارد از چه جنس مواد اولیه‌ای برای اجرای روف گاردن استفاده کرده‌باشید؛ زیرا یکسری ویژگی‌های کلی تعیین شده‌اند که لازم است عایق روف گاردن‌ها آن ویژگی‌ها را داشته‌باشند. در ادامه با این ویژگی‌ها بیشتر آشنا می‌شویم:

• ضد حریق: این ویژگی موجب می‌شود در صورت آتش سوزی، روف گاردن آسیبی ندیده و سالم باقی بماند.
• وزن کم: سنگین بودن مواد به کار در روف گاردن موجب سنگین شدن سقف ساختمان و بالا رفتن احتمال آسیب و ریزش آن می‌شود؛ پس باید وزن عایق بسیار کم باشد تا بار اضافه برای ساختمان نداشته‌باشد.
• کیفیت بالا مواد تشکیل دهنده: مواد تشکیل دهنده عایق روف گاردن باید کیفیت بالا به همراه ناخالصی کمی داشته باشند تا بهترین عملکرد خود را نشان دهند.
• مقاومت بالا در برابر شرایط محیطی: فشار حاصل از ریشه گیاهان و شرایط آب‌و‌هوایی مثل گرما، سرما، باد، باران، نور خورشید و… مستقیم با اجزای روف گاردن در ارتباط هستند و اجزای آن باید در برابر این مسائل مقاومت بالا داشته باشند.

مطالب مرتبط: آشنایی با قوانین ساخت روف گاردن در آپارتمان

مراحل عایق کاری روف گاردن

برای عایق کاری روف گاردن باید مراحل زیر را طی کنید:

• ابتدا مناسب‌ترین عایق را با توجه به مدل و بودجه خودتان مشخص شود.
• سپس سطح پشت‌بام را برای اجرا باید آماده کنید.
• اگر سطح شیب یا پستی و بلندی دارد باید آن را کاملا صاف کنید.
• کثیفی‌ها و آلودگی‌های سطح را کامل تمیز کنید.
• حالا نوبت چسباندن عایق است که باید با دقت و منظم روی سطح انجام شود.
• گوشه‌ها و همه قسمت‌ها باید به‌خوبی با مواد مدنظرتان پوشش داده شود و کوچک‌ترین قسمت نادیده گرفته نشود.
• پس از اجرای عایق سلامت آن را بررسی کنید و وقتی مطمئن شدید مشکلی نداشت باقی اجزای روف گاردن را پیاده کنید.

آنچه درباره عایق کاری روف گاردن آموختیم

عایق کاری روف گاردن اهمیت زیادی برای حفظ سلامت ساختمان‌ها دارد و باید با توجه به مدل روف گاردن بهترین روش برای آن انتخاب شود. سهل‌انگاری در اجرا یا نوع عایق بندی عواقب و هزینه زیادی به همراه دارد؛ به همین دلیل توصیه می‌کنیم حتما با متخصصان این زمینه مشورت کنید و عایق بندی روف گاردن را به شرکت‌های طراحی روف گاردن بسپارید.

شرکت دیوار سبز با سال‌ها سابقه درخشان در زمینه طراحی و اجرای انواع روف گاردن، دیوار سبز، تراس سبز و … آماده ارائه خدمت به شماست. کافیست برای مشاوره و دریافت قیمت با شماره 09124949239 تماس بگیرید تا از مشاوره رایگان ما استفاده کنید.

روف گاردن به فضایی باغ مانند در پشت بام خانه‌ها گفته می‌شود که برای افزایش روحیه ساکنین ساختمان و ساختن اوقاتی خوش برای آنها مورد استفاده قرار می‌گیرد. فضای سرسبز روف گاردن آن را به یکی از بهترین قسمت خانه‌ها برای بهتر کردن روحیه اهالی آنجا تبدیل کرده و حتی فرصت ورزش، باغبانی کردن و پرورش هر گل‌و‌گیاهی که دوست دارید، تفریح و دورهمی‌های به یاد ماندنی در فضایی تقریبا خصوصی اما باغ مانند را برای شما فراهم می‌کند.

در اکثر موارد روف گاردن‌ها در فصل‌های بهار و تابستان مورد استفاده قرار می‌گیرند اما با لحاظ کردن یکسری تمهیدات خاص، می‌توانید روف گاردن‌ها را برای استفاده در پائیز و زمستان نیز مناسب‌سازی کنید. در ادامه این مقاله دیوار سبز تمامی جزئیاتی که لازم است درباره نگهداری از روف گاردن در زمستان بدانید را برای شما توضیح می‌دهیم؛ پس با ما همراه باشید.

اهمیت روف گاردن در زمستان چیست؟

از آنجایی که در فصل زمستان با بارش باران و برف روبه‌رو هستیم، سفر رفتن به مکان‌های دیگر برای لذت بردن از زیبایی‌های طبیعی این فصل و دریافت آرامش مشکلاتی به همراه دارد. با داشتن یک روف گاردن زمستانی در خانه خود نیازی نیست ده‌ها کیلومتر را طی کنید تا به باغ برسید و از آن لذت ببرید و می‌توانید در حالی که به خانه نیز نزدیک هستید حضور در فضای یک باغ را تجربه کنید.

از طرفی در روف‌گاردن‌ها مسیرهای مشخصی برای هدایت آب باران و برف در نظر گرفته می‌شود با این وجود دیگر نیاز نیست نگران بارش باران و برف در زمستان و جمع شدن آب روی پشت‌بام باشید.

مزیت‌های روف گاردن در فصل زمستان

• قابلیت حرکت کردن در آنها:

با سرد شدن هوا و بارش باران و برف سطح زمین یخ زده و بسیار لغزنده می‌شود و به همین دلیل باید هرگونه حرکتی را با احتیاط انجام دهید. روف گاردن‌ها نیز از این مسئله در امان نمی‌مانند و با بارش برف و باران و سرمای هوا به سطح لغزنده و خطرناکی تبدیل می‌شوند. به همین دلیل سازنده‌های این روف گاردن‌ها تلاش می‌کنند از موادی برای پوشاندن سطح کف روف گاردن استفاده کنند که کمترین تاثیر را از برف و باران می‌گیرند.

چوب، سنگ‌های طبیعی و آجر از جمله ساده‌ترین متریال موجود در بازارند که به شدت برای پوشاندن کف روف گاردن‌های زمستانی و جلوگیری از لیز شدن سطح آنجا به کار می‌روند

• فضای ایمن در برابر باران، باد و برف‌های زمستانی:

در فصل زمستان بادهای سرد زیادی خصوصا در ارتفاعات می‌وزد و ماندن در معرض چنین باد، باران و برف زمستانی می‌تواند به راحتی انسان‌ها را بیمار کرده و از پا بیندازد. یکی از مهم‌ترین مسائل هنگام نگهداری از روف گاردن در زمستان، محافظت از اجزای تشکیل دهنده روف گاردن و البته افراد حاضر در آنجا در برابر باد و باران است.

اگر نقشه پشت بام طوری باشد که بتوانید دورتا دور روف گاردن را با دیوار احاطه کنید، می‌توانید فضای ایمن در برابر باد و باران را برای ساکنین ایجاد کنید. با‌این‌حال ممکن است امکان ساخت دیوار اطراف پشت بام خانه شما نباشد. در چنین شرایطی برای داشتن فضای ایمن می‌توانید از گیاهان یا باد شکن‌ها استفاده کنید.

مطالب مرتبط : عایق‌کاری روف گاردن

نگهداری از روف گاردن در زمستان

روف گاردن‌ها مشابه یک باغ هستند و همان طور که باغ‌ها نیاز به مراقبت و نگهداری دارند تا سرسبز و با طراوت بمانند روف گاردن‌ها نیز باید مورد مراقبت قرار بگیرند. این نگهداری به اشکال مختلفی انجام می‌گیرد. در ادامه این مقاله با تمامی نکات و روش‌های نگهداری از روف گاردن در زمستان آشنا می‌شویم.

1-      استفاده کردن از مقاوم‌ترین متریال

برای طراحی و ساخت روف گاردن‌ از متریال مختلف استفاده می‌شود که باید توجه داشته باشید بهترین‌ جنس را انتخاب کنید. از آنجایی که این قسمت از خانه‌ها همیشه در معرض نور خورشید، آب باران و برف هستند؛ بهترین متریال برای ساخت اسکلت‌بندی آن‌ها فلزات هستند. البته مواد پلاستیکی، بتنی و چوبی نیز می‌توانند با استفاده از روش‌های جدید به شکل بسیار مقاومی ساخته می‌شوندغ اما باز هم مقاومت آنها نسبت به فلزات کمتر است.

2-      استفاده کردن از وسایل پوشش دهنده

قرار گرفتن اجزای روف گاردن‌ها در برابر نور خورشید و رطوبت هوا و اثراتی که دارند عوارض شدیدی برای آنها به وجود می‌آورد. با استفاده از جدیدترین مواد، پوشش‌های متنوعی برای روف گاردن تولید می‌شود تا از اجزای مختلف آن محافظت شود.. رنگ کردن اشیا یکی از بهترین و اولین کارها برای پوشش دادن سطح اشیا و محافظت کردن آنها است. در حال حاضر رنگ‌های جدیدتری به بازار آمده‌اند که مقاومت و قدرت بیشتری را به وسایل می‌دهند.

3-      تعمیر منظم اشیا آسیب دیده

از آنجایی که در اکثر مواقع از سازه‌ها و اشیا فلزی برای ساخت روف گاردن‌ها استفاده می‌شود و این سازه‌ها با پیچ‌ و مهره‌های فلزی محکمی سرهم شده‌اند. در صورت عدم نگهداری درست از این اشیا و تعمیر نکردن آنها در زمان مناسب، آسیب دیدگی‌های آنها گسترش پیدا کرده و حادتر می‌شوند.

هرچقدر میزان آسیب و خرابی بیشتر باشد، زحمت و هزینه بیشتری برای ساکنین ساختمان به ارمغان می‌آورد. به همین دلیل باید در کلیه فصول سال از جمله پاییز و زمستان قسمت‌های مختلف روف گاردن را بررسی کنید و در صورت خرابی، مشکلات را فورا برطرف کنید.

4-      نگهداری کردن از خاک و گیاهان روف گاردن

چهارمین مورد از لیست نگهداری از روف گاردن در زمستان مربوط به خاک و گیاهان است. برای ساخت روف گاردن اغلب از خاک و گیاهان طبیعی استفاده می‌شود. این طبیعی بودن باعث زیبایی و جذابیت بیشتر شده اما هزینه نگهداری بیشتری هم دارد. برای مثال باید به صورت دوره‌ای گیاهان را آبیاری کنید یا برای خرید خاک، کود و تقویتی هزینه‌ای پرداخت کنید. از دیگر اقدامات مربوط به نگهداری از روف گاردن در زمستان شاخه و برگ‌های خشک شده، کندن علف‌های هرز و …. است.

چک لیست اقدامات لازم برای آماده‌سازی روف گاردن برای زمستان

در ادامه برخی از مهم‌ترین اقدامات که قبل از فصل زمستان و سرما باید برای نگهداری از روف گاردن انجام دهید را بیان می‌کنیم:

• قبل از شروع سرما، شاخه‌ها و برگ‌های آسیب‌دیده یا خشک‌شده را هرس کنید تا گیاهان در شرایط بهتری بتوانند با سرما مقابله کنند.
• گیاهانی که مقاومت کمی نسبت به سرما دارند، نیاز به مراقبت‌های بیشتری دارند. برای این گیاهان می‌توانید از پوشش‌های محافظتی مانند پلاستیک‌های شفاف یا پارچه‌های ضدسرما استفاده کنید تا از سرمازدگی آنها جلوگیری شود.
• یک لایه مالچ (پوشش گیاهی) روی خاک بریزید تا رطوبت خاک بیشتر حفظ شده و خاک یخ نزند. این کار باعث می‌شود دمای خاک متعادل باقی بماند و گیاهان آسیب کمتری ببینند.
• در روف گاردن، سیستم‌های آبیاری و زهکشی اهمیت بالایی دارند و باید قبل از زمستان آن را بررسی کنید تا گرفتگی یا نشت نداشته باشند.
• اگر در روف گاردن از گلدان استفاده می‌کنید، بهتر است گیاهان حساس به سرما را به داخل ساختمان یا گلخانه منتقل کنید. این کار از یخ‌زدگی آنها جلوگیری می‌کند.
• وسایلی مانند میزها، صندلی‌ها و نیمکت‌ها را به دقت بررسی کنید و اگر در برابر سرما آسیب‌پذیرند، بهتر است آنها را جمع‌آوری کنید یا پوشش دهید تا در برابر شرایط سخت زمستانی آسیب نبینند.
• در زمستان نیاز گیاهان به آب کاهش می‌یابد، اما اگر زمستانی خشک داشته باشید، همچنان لازم است گیاهان را آبیاری کنید. دقت کنید که آب را به صورت کنترل‌شده و فقط در روزهایی که هوا کمی گرم‌تر است، به گیاهان برسانید تا ریشه آنها یخ نزند.

جمع بندی

روف گاردن‌ها، محیطی پر از سرسبزی و طراوت برای خانه‌ها هستند که فضایی خصوصی و فرح‌بخش برای اوقات فراغت ساکنین ساختمان‌ها فراهم می‌کنند. با نگهداری از روف گاردن در زمستان می‌توانید در 365 روز سال از این فضای فوق‌العاده استفاده کنید. اگر خودتان نمی‌توانید اقدامات لازم برای نگهداری یا تعمیر روف گاردن را انجام دهید یا نیاز به وسایل و تجهیزات روف گاردن دارید می‌توانید از خدمات ما استفاده کنید.

شرکت دیوار سبز با سال‌ها سابقه درخشان در زمینه طراحی روف گاردن، دیوار سبز، تراس سبز و … آماده ارائه خدمت به شماست. کافیست برای مشاوره و دریافت قیمت با شماره 09124949239 تماس بگیرید تا از مشاوره رایگان ما استفاده کنید.

آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که پشت‌بام خانه یا ساختمان‌تان را به یک بهشت سبز و آرامش‌بخش تبدیل کنید؟

در دنیای امروز که فضاهای شهری هر روز متراکم‌تر و جمعیت شهرها هر روز بیشتر می‌شود. فضاهای سبز و پارک‌ها همیشه شلوغ هستند یا ممکن است از محل زندگی شما دور باشد پس بهتر است به فکر یکی از جذاب‌ترین راهکارها برای حل این مشکل باشید و حس پیاده‌روی دوباره در دل طبیعت را به خودتان هدیه بدهید.

روف گاردن یا بام سبز علاوه بر زیبایی ظاهری ساختمان‌ها باعث کاهش دمای محیط، تصفیه هوا و حتی صرفه‌جویی در مصرف انرژی می‌شوند. در ادامه این مقاله دیوار سبز با ما همراه باشید تا به دنیای شگفت‌انگیز روف گاردن‌ها سفر کنیم و به شما بگوییم روف گاردن چیست و چه کاربردی دارد.

روف گاردن چیست؟

روف گاردن یا بام سبز (roof garden) ، به باغ‌ها یا فضاهای سبزی گفته می‌شود که روی پشت‌بام ساختمان‌‌های تجاری یا مسکونی ساخته می‌شوند. این فضاها اغلب شامل گیاهان، درختان، گل‌ها، محوطه‌سازی و ابزارهای نورپردازی هستند و به عنوان یک نقطه تفریحی، زیبایی‌بخش و گاهی هم برای کشاورزی شهری استفاده می‌شوند. این فضاها علاوه بر افزایش زیبایی محل، می‌توانند به بهبود کیفیت هوا، کاهش گرمایش محیطی، انرژی‌های ذخیره‌شده و حتی افزایش عمر ساختمان کمک کنند.

اجزای تشکیل دهنده روف گاردن چیست؟

روف گاردن می‌تواند از قراردادن چند گلدان روی پشت بام آغاز و به اجرای باغ و فضاهای سبزی مثل پارک ختم شود. روف گاردن (بام سبز) از چند لایه و اجزا تشکیل می‌شود که هر کدام نقش مهمی در زیبایی، عملکرد و دوام کار دارند که در ادامه به شکل جزئی با هرکدام آشنا می‌شویم:

• لایه عایق رطوبتی

این لایه از نفوذ آب به سقف و سازه جلوگیری می‌کند و برای محافظت از ساختمان در برابر آسیب‌های رطوبتی ضروری است. جنس آن اغلب از پلیمرهای مقاوم یا مواد ضدآب خاص است.

• لایه محافظ ریشه

لایه محافظ ریشه برای جلوگیری از نفوذ ریشه گیاهان به لایه‌های زیرین سقف استفاده و باعث افزایش عمر و پایداری روف گاردن می‌شود.

• لایه زهکشی

لایه زهکشی به هدایت آب اضافی به سمت خروجی‌های مشخص کمک کرده و از ماندن آب روی بام جلوگیری می‌کند. زهکشی مناسب مانع پوسیدگی ریشه‌ها و آسیب به گیاهان می‌شود.

• لایه فیلتر

لایه‌ای نازک که از عبور خاک و ذرات ریز به سیستم زهکشی جلوگیری می‌کند. این لایه کیفیت زهکشی را حفظ کرده و جلوی گرفتگی آن را می‌گیرد.

• بستر کاشت

بستر کاشت همان خاک یا محیط کشت مخصوصی است که متناسب با نوع گیاهان انتخاب می‌شود. این بستر باید سبک، غنی از مواد مغذی و دارای زهکشی خوب باشد تا رشد سالم گیاهان را تضمین کند.

• گیاهان

انتخاب گیاهان بسته به اقلیم منطقه، میزان آفتاب‌گیری و نوع کاربری فضا متفاوت است. از گیاهان زینتی، گل‌ها، درختچه‌ها و حتی سبزیجات و گیاهان خوراکی می‌توانید برای روف گاردن استفاده کنید.

• سیستم آبیاری

سیستم آبیاری قطره‌ای یا خودکار به مدیریت بهتر مصرف آب کمک کرده و رشد پایدار گیاهان را تضمین می‌کند. انتخاب سیستم مناسب به وسعت و نوع گیاهان بستگی دارد.

• المان‌های دکوراتیو و تجهیزاتی

نیمکت، میز، صندلی، آلاچیق، پرگولا، فلاورباکس و نورپردازی می‌توانند فضای روف گاردن را به محیطی دلپذیر و کاربردی تبدیل کند.

• نورپردازی

نورپردازی مناسب علاوه بر زیبایی در شب، به افزایش ایمنی فضا کمک می‌کند. نورپردازی خلاقانه می‌تواند جذابیت بصری فضا را بیشترکند.

• سیستم‌های عایق حرارتی و صوتی

برخی روف گاردن‌ها شامل لایه‌های عایق حرارتی و صوتی هستند. این عایق‌ها اغلب برای بهبود کارایی انرژی و کاهش انتقال سروصدا به ساختمان کاربرد دارند.

مزایا و معایب روف گاردن

روف گاردن هم مانند هر تاسیسات و امکاناتی مزایا و معایب خاص خود را دارد که از جمله مهم‌ترین این مزایا و معایب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

مزایای روف گاردن

• افزایش زیبایی و ارزش ساختمان
• کاهش انتقال حرارت و صدا به داخل ساختمان
• بهبود کیفیت هوا با جذب دی‌اکسیدکربن و تولید اکسیژن
• مدیریت آب باران و کاهش روان‌آب و جلوگیری از آب‌گرفتگی
• کاهش نیاز به سیستم‌های گرمایش و سرمایش
• افزایش تنوع زیستی با جذب پرندگان و حشرات مفید
• ایجاد فضای زیبا برای استراحت و تفریح
• امکان کاشت سبزیجات و گیاهان خوراکی (کشاورزی شهری)

معایب روف گاردن

• هزینه بالا به‌دلیل اجرای تخصصی و نیاز به زیرساخت‌های مناسب
• نیاز به آبیاری، هرس و بازبینی تأسیسات
• تحمیل کردن وزن اضافی روی سقف
• احتمال نفوذ آب به ساختمان در صورت آسیب به عایق
• نیازمند سیستم‌های تخصصی مثل زهکشی، آبیاری و نورپردازی

مطالب مرتبط : مزایا و معایب روف گاردن

انواع روف گاردن چیست ؛  انواع بام سبز

روف گاردن‌ها بر اساس نوع کاربری، میزان نگهداری و عمق بستر کشت به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند. در ادامه برخی از رایج‌ترین انواع روف گاردن را معرفی می‌کنیم:

روف گاردن گسترده  (Extensive Green Roof)

روف گاردن گسترده با هدف کاهش وزن و نگهداری ساده طراحی شده و بیشتر به منظور بهبود عایق حرارتی و جذب آب باران به کار می‌رود. از ویژگی‌های این روف گاردن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بستر کشت با عمق 5 تا 15 سانتی‌متر
• استفاده از گیاهان مقاوم مثل ساکولنت‌ها و خزه‌ها
• نیاز به حداقل نگهداری و آبیاری
• مناسب برای فضاهای وسیع با دسترسی محدود

روف گاردن متمرکز (Intensive Green Roof)

روف گاردن متمرکز شباهت زیادی به باغ‌های سنتی دارد و می‌تواند شامل درختچه‌ها، چمن، گل‌های زینتی و حتی مبلمان و تجهیزات باشد. این روف گاردن دارای بستر کشت عمق بیش از 25 سانتی‌متر است و بیشتر برای پشت‌بام‌هایی که استحکام بالا و دسترسی ساده دارند، مناسب است. این بام سبز نیاز به نگهداری و آبیاری مداوم دارد و می‌توانید در آن از مبلمان استفاده کنید و آن را فضای تفریحی تبدیل کنید.

روف گاردن نیمه متمرکز (Semi-Intensive Green Roof)

روف گاردن نیمه متمرکز ترکیبی از ویژگی‌های روف گاردن گسترده و متمرکز است و علاوه بر گیاهان کم‌ارتفاع، می‌توانید در آن درختچه‌ها و گل‌های زینتی را هم بکارید. مهم‌ترین ویژگی‌های این روف گاردن عبارت است از:

• بستر کشت متوسط با عمق 10 تا 25 سانتی‌متر
• نیاز به نگهداری و آبیاری منظم
• مناسب برای فضاهایی با دسترسی متوسط
• امکان ایجاد تنوع گونه‌های گیاهی

روف گاردن ماژولار (Modular Green Roof)

روف گاردن ماژولار از گیاهان در فلاورباکس‌ها یا گلدان‌های جداگانه ساخته شده که به شکل ماژولار کنار هم چیده می‌شوند. در این روش امکان جابه‌جایی و تغییر دکوراسیون آسان است و می‌توانید تنوع زیادی در اجرای آن داشته باشید. همچنین بسیار سریع و با هزینه کم قابل اجراست و برای پروژه‌های کوچک یا موقت بیشتر پیشنهاد می‌شود.

روف گاردن با کاربری خاص (Functional Green Roof)

این نوع روف گاردن علاوه بر زیبایی، برای کاربری‌های خاص مانند کشاورزی شهری، تولید سبزیجات و میوه یا باغ‌های خوراکی طراحی می‌شود. از ویژگی‌های این روف گاردن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• امکان ایجاد بستر کشت با عمق متغیر دارد.
• به سیستم آبیاری و مدیریت حرفه‌ای نیاز دارد.
• برای پروژه‌های کشاورزی یا رستوران‌ها و کافه‌ها با فضای سبز مناسب است.

مراحل اجرا و پیاده سازی روف گاردن چیست؟

برای اجرا و پیاده‌سازی روف گاردن باید ابتدا طرح اولیه را بریزید سپس مراحل زیر را طی کنید.

1-     زیرسازی روف گاردن

پس از طراحی و مشخص کردن نوع روف گاردن نوبت زیر سازی است. مهم‌ترین اقداماتی که در زیر سازی انجام می‌شود، عبارتند از:

• محاسبه بار مجاز و اجرای شبکه‌بندی آهنی با قوطی‌های 4×4  یا 4×8
• ایجاد شیب مناسب برای هدایت آب و اجرای لایه‌های عایق مانند ایزوگام یا ژئوتکستایل
• پوشش قوطی‌ها با ضدزنگ و تنظیم ارتفاع شبکه برای عبور تأسیسات و آب

2-    اجرای تأسیسات

پس از زیرسازی نوبت به اجرای تاسیسات می‌رسد. در این مرحله اقدامات زیر انجام می‌شود:

• لوله‌های آب، شلنگ‌های آبیاری و سیستم مه‌پاش از زیر شبکه عبور می‌کند.
• لوله‌کشی برق و سیستم نورپردازی در نقاط طراحی‌شده انجام‌ می‌شود.
• لوله‌کشی گاز در صورت نیاز انجام می‌شود.

3-    اجرای باکس گل و گیاه

در مرحله بعد باکس‌های گل و گیاهان ساخته می‌شود. این مرحله اغلب با اقدامات زیر همراه است:

• ساخت باکس‌های فلزی متصل به شبکه آهنی و پوشش آن‌ها با ورق گالوانیزه
• ایجاد سوراخ در کف باکس برای زهکشی و پوشاندن داخل باکس با ژئوتکستایل
• افزودن خاک و کاشت گیاهان همراه با تنظیم سیستم آبیاری
• نصب چوب ترمو روی زیرساز برای زیباسازی

4-    نصب ورق پانچ و چوب ترمووود

در مرحله آخر باید اقدامات مربوط به نصب پانچ و چوب ترمووود انجام شود. مهم‌ترین کارها در این مرحله عبارتند از:

• جوشکاری ورق پانچ روی شبکه آهنی برای زهکشی آب باران
• پوشاندن ورق پانچ با چمن مصنوعی و استفاده از چوب ترمو در قسمت‌های طراحی‌شده
• نصب آلاچیق، مبلمان و تجهیزات نورپردازی مطابق نقشه‌های طراحی

اهمیت تعمیر و نگهداری روف گاردن چیست؟

نگهداری روف گاردن یکی از مهم‌ترین موانع نصب و اجرای روف گاردن است  آنها تلقی می شود. اما باید بدانید روف گاردن به دلیل قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی مانند باران، باد، نور مستقیم خورشید و تغییرات دما، نیازمند تعمیر و نگهداری منظم است؛ پس باید برنامه منظمی برای نگهداری از آن داشته‌باشید. به عقیده متخصصین ساختمان‌هایی که از روف گاردن استفاده می‌کنند باید دو بار در سال بررسی شوند تا بهترین بازدهی را داشته باشند. برخی از دلایل اهمیت بالای تعمیر و نگهداری روف گاردن عبارتند از:

• تعمیرات به‌موقع از آسیب‌دیدگی لایه‌های عایق، شبکه آهنی و سیستم زهکشی جلوگیری کرده و باعث افزایش دوام و عملکرد صحیح روف گاردن می‌شود.
• گیاهان برای رشد به آبیاری منظم، هرس و کوددهی نیاز دارند. بررسی مداوم وضعیت خاک و جلوگیری از شیوع آفات یا بیماری‌ها به حفظ شادابی و زیبایی گیاهان کمک می‌کند.
• انسداد سیستم زهکشی یا آسیب به لایه‌های عایق می‌تواند منجر به جمع شدن آب و ایجاد نشتی در ساختمان شود. بررسی دوره‌ای این بخش‌ها برای جلوگیری از چنین مشکلاتی ضروری است.
• نگهداری منظم و شناسایی مشکلات کوچک پیش از بروز خرابی‌های بزرگ، هزینه‌های احتمالی تعمیرات اساسی را کاهش می‌دهد.
• سیستم‌های آبیاری و نورپردازی به تنظیمات دوره‌ای نیاز دارند تا با کمترین مصرف انرژی و آب، عملکرد بهینه داشته باشند. بازبینی و تعمیر آن‌ها از خرابی‌های ناگهانی و هزینه‌های سرسام آور جلوگیری می‌کند.
• نگهداری صحیح از مبلمان، آلاچیق و چوب ترمووود به جلوگیری از فرسایش و حفظ زیبایی روف گاردن کمک می‌کند. علاوه بر این، ایمنی کاربران را تضمین می‌کند.

جمع بندی

روف گاردن یا بام سبز، ترکیبی هوشمندانه از زیبایی، پایداری و کاربری است که مزایای زیادی مانند کاهش مصرف انرژی، بهبود کیفیت هوا، مدیریت آب باران و ایجاد فضایی برای استراحت و تفریح را برای شما به همراه دارد. این فضای سبز نه تنها باعث افزایش ارزش ساختمان می‌شود، بلکه با فراهم کردن یک محیط آرامش‌بخش، تأثیر مثبتی بر سلامت روحی و جسمی افراد می‌گذارد.

با این حال، روف گاردن به زیرساخت قوی، طراحی دقیق و نگهداری مداوم نیاز دارد. چالش‌هایی مانند هزینه‌های اولیه، وزن اضافی و ریسک نشت آب از جمله مواردی هستند که باید در نظر گرفته شوند. انتخاب درست نوع روف گاردن و برنامه‌ریزی برای تعمیرات دوره‌ای، می‌تواند این چالش‌ها را به حداقل برساند و مزایای آن را به حداکثر برساند.

برای اینکه بتوانید چالش‌های پیاده سازی روف گاردن را از بین ببرید باید از یک شرکت حرفه‌ای و متخصص برای طراحی روف گاردن کمک بگیرید. شرکت دیوار سبز با سال‌ها سابقه درخشان در زمینه طراحی و اجرای روف گاردن، دیوار سبز، تراس سبز و … آماده ارائه خدمت به شماست. کافیست برای مشاوره و دریافت قیمت با شماره 09124949239 تماس بگیرید تا از مشاوره رایگان ما استفاده کنید.

روف گاردن‌ها در شهرهای بزرگ هم‌چون جزایری سبز در وسط انبوهی از برج‌ها و ساختمان‌های بلند سربرآورده‌اند. این سازه‌ها به واسطه مزایایی مثل داشتن فضای سبز اختصاصی در پشت‌بام و تولید هوای سالم در سال‌های اخیر طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند. اگر شما هم می‌خواهید روی سقف ساختمان خود روف گاردن داشت باشید ولی با قوانین ساخت روف گاردن در آپارتمان آشنایی ندارید در ادامه این مطلب با ما همراه باشید؛ زیرا قصد داریم به تمامی سوالات شما درباره قوانین و ضوابط ساخت روف گاردن پاسخ دهیم.

آیا ساخت روف گاردن در آپارتمان نیاز به مجوز دارد؟

روف گاردن هم مانند دیگربخش‌های ساختمان نیاز به مجوز ساخت دارد، مجوزی که تایید می‌کند آیا این سازه طبق ضوابط ساخته شده‌است یا خیر. این مجوز باید از شهرداری گرفته شود پس همه مراحل ساخت و پیاده‌سازی باید زیر نظر شهرداری باشد. موضوع دیگر این است که صدور مجوز برای ساختمان‌هایی که از قبل ساخته ‌شده‌اند با ساختمان‌های در حال ساخت متفاوت است. شهرداری‌ها قوانین ساخت روف گاردن در آپاتمان را با توجه به زمان پایان کار ساختمان به شرح زیر اعلام کرده‌اند:

ضوابط ساخت روف گاردن در ساختمان‌های قدیمی

ساختمان‌هایی که مجوز پایان‌کار و سند مالکیت را دریافت کرده‌اند در صورتی‌که بخواهند پشت بام را تبدیل به روف گاردن کنند نیاز به مجوز ندارند. فقط لازم است ساکنان و مالکان ساختمان برای تغییر کاربری سقف توافقنامه کتبی آماده و امضا کنند. در مرحله بعد باید ساختمان توسط کارشناسان بررسی شود که آیا تحمل بار اضافه روف گاردن را دارد یا خیر. در صورتی‌که نیاز به مقاوم سازی باشد باید مراحل طی شود تا زیرساخت‌های لازم برای اجرای روف گاردن آماده باشد.

ضوابط ساخت روف گاردن ساختمان‌های در حال ساخت

در این ساختمان‌ها چون روف گاردن بعنوان یکی از بخش‌های اصلی ساختمان در نظر گرفته شده‌است و محاسبات مربوط به تحمل بار و زیر سازی از قبل انجام شده، پروانه ساخت برای این نوع روف گاردن به‌صورت تکمیلی و ضمیمه صادر می‌شود.

مطالب مرتبط: آشنایی با نحوه عایق کاری روف گاردن

لیست قوانین ساخت روف گاردن در آپارتمان‌ها

شهرداری‌ها قوانین خاصی را برای طراحی و ساخت روف گاردن‌ها صادر کرده‌اند. این قوانین برای افزایش امنیت ساختمان و ساکنین گذاشته شده و دست و پاگیر نیست. پس اگر تمایل به طراحی روف گاردن دارید پس از دریافت مجوز باید این قوانین را در مراحل ساخت رعایت کنید:

• به‌ازای اجرای هر مترمربع روف گاردن گسترده، یک مترمربع به وسعت مجاز ساختمان اضافه می‌شود.
• به‌ازای هر یک مترمربع فضای سبز نیمه متمرکز دو مترمربع به وسعت ساختمان اضافه می‌شود.
• به‌ازای هر یک مترمربع فضای سبز متمرکز سه متر مربع به فضای ساختمان اضافه می‌شود.
• به ازای ساخت هر واحد آپارتمان، 5 متر از میزان فضای باز اجباری ساختمان را می‌توانید کسر کنید؛ به شرط اینکه سه برابر این میزان در پشت بام ساختمان فضای سبز ایجاد کنید.
• می‌توانید تا 30% مساحت مفید پشت‌بام، به‌صورت یک طبقه اضافه با کاربری غیر مسکونی مثل سالن اجتماعات، سالن ورزشی و… با پرداخت عوارض قانونی و رعایت تمام استانداردها این سازه اجرا کنید.
• برای ساختمان‌هایی که از قبل پایان کار گرفته‌اند مجوز و پایان کار روف گاردن بصورت الحاقیه روی پروانه ساختمانی قبلی ثبت می‌شود.
• ارتفاع المان‌های عمودی مثل آلاچیق نباید از 2.5 متر بیشتر باشد. همچنین، نصب نرده یا حفاظ در لبه‌های پشت‌بام برای تضمین ایمنی الزامی است.
• عایق‌بندی بام به‌منظور جلوگیری از نفوذ آب و طراحی سیستم زهکشی برای تخلیه آب باران و آبیاری، از دیگر موارد الزامی هستند.
• شهرداری تأکید دارد که ساختن روف گاردن نباید مزاحمتی برای دید همسایگان ایجاد کند.
• باید از گیاهان سازگار با شرایط آب‌وهوایی منطقه استفاده کنید تا نگهداری و آبیاری آن‌ها با سهولت بیشتری انجام شود.
• جدول زیر طبق قوانین ساخت روف گاردن آپارتمان، تنظیم شده‌است، که نشان می‌دهد به‌ازای هر مترمربع بام سبز، چه میزان از هزینه تراکم ساختمان کسر می‌شود؟

سوالات متداول درباره قوانین ساخت روف گاردن در آپارتمان

برخی از رایج‌ترین سوالات کاربران درباره ضوابط ساخت روف گاردن را در ادامه بیان و به آنها پاسخ می‌دهیم:

آیا ساخت روف گاردن باعث افزایش تراکم یا کاهش هزینه تراکم می‌شود؟

بله در برخی شرایط، شهرداری به‌ازای ایجاد فضای سبز در پشت‌بام، افزایش مساحت مفید یا کاهش هزینه تراکم ساختمانی را در نظر می‌گیرد.

آیا قوانین خاصی برای سیستم زهکشی و عایق‌کاری وجود دارد؟

بله، وجود سیستم زهکشی مناسب برای تخلیه آب باران و جلوگیری از نشتی ضروری است. همچنین، پشت‌بام باید به‌درستی عایق‌کاری شود تا رطوبت به طبقات زیرین نفوذ نکند.

هزینه ساخت و نگهداری روف گاردن چگونه تقسیم می‌شود؟

حتی اگر برخی از ساکنان از روف گاردن استفاده نکنند، هزینه ساخت و نگهداری روف گاردن بدلیل مشاع بودن، بین تمامی ساکنین ساختمان تقسیم می‌شود.

آیا می‌تواند یک واحد روف گاردن بسازد و از آن استفاده کند؟

خیر، پشت‌بام جزء مشاعات است و نمی‌توانید به‌طور انحصاری از آن استفاده کنید. هرگونه تغییر در این فضا باید با موافقت تمامی ساکنان و هیئت‌مدیره انجام شود و در صورت آسیب به سازه، هزینه‌ها بر عهده استفاده‌کننده است.

آیا می‌توان در روف گاردن فعالیت‌های تجاری انجام داد؟

بر اساس قوانین شهرداری، استفاده از پشت‌بام برای فعالیت‌های تجاری محدود است. اگرچه در برخی شرایط می‌توانید فضاهایی مانند کافه یا سالن ورزشی بسازید، اما این فعالیت‌ها باید با اخذ مجوز ویژه و رعایت ضوابط ایمنی انجام شوند. همچنین، فعالیت تجاری نباید مزاحمتی برای ساکنین ساختمان ایجاد کند.

چگونه می‌توانیم اختلافات بین ساکنین درباره استفاده از روف گاردن را حل کنیم؟

تصمیم‌گیری درباره نحوه استفاده از روف گاردن باید در جلسه هیئت‌مدیره ساختمان انجام شود. در صورت بروز اختلاف، توافقات باید به‌صورت مکتوب ثبت شود در غیراینصورت باید از طریق مراجع قانونی اقدام کنید.

آیا اجرای روف گاردن نیاز به نظارت مهندس ناظر دارد؟

بله، تمام مراحل طراحی و اجرا باید تحت نظارت مهندس ناظر انجام شود. این موضوع بدلیل اطمینان داشتن از رعایت استانداردها و جلوگیری از آسیب‌های احتمالی به سازه ساختمان است.

آنچه درباره قوانین ساخت روف گاردن در آپارتمان گفتیم

در این مقاله سایت دیوار سبز با تمامی قوانین و ضوابط مربوط به ساخت روف گاردن در ساختمان‌ها آشنا شدیم و سوالات رایج افراد را درباره این قوانین مطرح و به آنها پاسخ دادیم. برای اینکه از رعایت شدن همه قوانین مطمئن باشید بهتر است از شرکت‌های ارائه دهنده خدمت طراحی روف گاردن کمک بگیرید. شرکت دیوار سبز با سال‌ها سابقه درخشان در زمینه طراحی و اجرای روف گاردن، دیوار سبز، تراس سبز و … آماده ارائه خدمت به شماست. کافیست برای مشاوره و دریافت قیمت با شماره 09124949239 تماس بگیرید تا از مشاوره رایگان ما استفاده کنید.