پامچال را می توان اینگونه معرفی کرد: یک گیاه علفی که ساخته دست بشر است، به این معنا که توسط علم بشر با انجام لقاح گونههای بیشتری به وجود آمده است و ۴۰۰ الی ۵۰۰ گونه متفاوت دارد. پامچال چینی، پامچال گوشتی، پامچال گلدرشت، پامچال باغی، پامچال زرد، پامچال سرمادوست و پامچال هفت رنگ از جمله انواع گوناگون این گیاه هستند.
از مشخصات پامچال هم میتوان به زودرس، بهاره و چند ساله بودن اشاره کرد که البته امروزه به دلیل کاهش کیفیت، بیشتر بهصورت گیاه یکساله در سطح تجاری پرورش داده میشود.
اما در محیط طبیعی خودش یا باغچه منازل میتوان آن را بهصورت گیاهی چندساله یا دائم کاشت کرد.
گلهای پامچال منفرد، فشرده، درشت و در وسط برگها به رنگ زرد، صورتی، سفید، آبی، قرمز، ارغوانی، قرمز مسی، زرد با لکه نارنجی است و در برخی گونهها گلها معطر هستند.
پامچال را به صورت نشاء هم میفروشند چراکه گیاهی مقاوم به سرما و جابهجایی است.
پامچال دمای مناسب در حد ۲۰ درجه سانتیگراد را دوست دارد. ارتفاع گیاه بین ۲۵ تا ۶۰ سانتیمتر متغیر است و باید در اندازههای بین ۳۰ تا ۵۰ سانتی متر کاشته شود.
چون فصل گلدهی پامچال در بهار است در ایران به گل نوروزی معروف است که بسیاری از گونههای پامچال در زمینه مصرف زینتی تکثیر یافتهاند.
پامچال بومی منطقه معتدل نیمکره شمالی، کوههای گرمسیری در اتیوپی، اندونزی و گینهنو و مناطق معتدل در جنوب آمریکا است.
پامچال گیاهی فصلی است و در همه فصلهای سال گل نمیدهد. اما راهکارهایی هست که میتوان عمر گلهای پامچال را بیشتر کرد و بوته گل را تا سال آینده حفظ کرد. قبل از هر چیز شناخت نیازهای گیاه مهم است.
نور مورد نیاز گل پامچال:
بهترین نور، نور غیر مستقیم فیلتر شده است که از پشت پنجره به گل بتابد چون نور مستقیم موجب آسیب به برگهای گل شده و موجب سوختگی گیاه میشود.
سعی کنید گل را از وسایل گرمایشی داخل منزل دور نگه دارید و درجایی که هوای خنک دارد قرار دهید تا رشد بهتری داشته باشد همچنین ماندگاری گلها بالاتر خواهد رفت.
میزان آبدهی گل پامچال:
پامچال یکی از گیاهانی است که به آب علاقه زیادی دارد، پس با آبیاری یک لیوان بهصورت روزانه نگذارید گیاه خشکی خاک را احساس کند، چون خشکی خاک و بیآبی موجب مرگ گل پامچال میشود.
همچنین میتوانید گاهگاهی گیاه را غبار پاشی کنید چون رطوبت نسبی زیاد موجب شادابی و ماندگاری بیشتر گیاه میشود.
خاک مورد نیاز گیاه پامچال:
بهترین نوع خاک برای گل پامچال خاک سبک با قدرت جذب رطوبت بالا و زهکشی مناسب است. که مخلوطی از خاکبرگ، کووپیت، پیت ماس و پرلیت است. پامچال خاک با محیط اسیدی را میپسندد که موجب افزایش رشد گیاه پامچال میشود.
دمای مورد نیاز پامچال:
پامچال به سرما مقاوم است و برای رشد به دمای ۱۲الی ۱۵ درجه نیاز دارد.
آب و هوای خنک را دوست دارد و دمای هوا را تا ۲۶ درجه میتواند تحمل کند. گرمای زیاد موجب از دست دادن گلها و برگهای گیاه میشود. برای گلدهی به دمای کم نیاز دارد و دمای بالا از روند گلدهی جلوگیری میکند.
روشهای تکثیر گل پامچال:
به دو روش کاشت بذر و تکثیر بوته انجام میگیرد.
کاشت بذر: در اوایل فصل پاییز در عمق ۱۵ سانتیمتری خاک و در جعبههای مخصوص کشت بذر در شرایط گلخانهای انجام میگیرد. در اواخر اسفند و اوایل بهار بوتهها را از خزانه به گلدانهای جدا انتقال دهید و به فضای باز و خارج از گلخانه انتقال دهید.
تکثیر از طریق بوته: ابتدا گلدان را آبیاری مفصل کنید تا ریشهها رطوبت کافی داشته باشند و به راحتی از هم جدا شوند. بعد از جدا کردن بوتهها همراه با ریشه آنها را در گلدانهای جدا بکارید. گلدانها باید زهکشی خوبی داشته باشند.
تعویض گلدان: تعویض گلدان باید بعد از فصل گلدهی انجام گیرد. پامچال به نیتروژن، آهن، فسفر و پتاسیم نیاز دارد که باید در فصل رشد هرماه یکبار کوددهی انجام گیرد.
مشکلات خاص پامچال:
۱- زردی برگها ناشی از کمبود آهن است که با دادن کود آهن برطرف میشود.
۲- سوختگی حاشیه برگها که ناشی از آبیاری بیش از حد ph بالا و کمبود منیزیم است.
۳- بزرگ شدن بیش از حد برگها در اثر زیادی نیتروژن یا دمای بالا.
۴- آسیب به ریشه و برگ گیاه در اثر سمیت آمونیوم، نیتروژن بالا،EC بالا.
در آخر به برخی خواص گیاهی گل پامچال میپردازیم:
۱- برگهای پامچال درمان کننده زکام هستند.
۲- کرم کش قوی میباشد و انگلهای روده را از بین میبرد.
۳- خاصیت ضد عفونی کنندگی دارد.
۴- دمنوش پامچال مسکن میگرن است.
۵- برطرف کننده حالت تهوع.
۶- از کمپرس گل پامچال در درمان کوفتگی استفاده میکنند.